Kutadgu Bilig'de törenin meydana getirilmesinden, idaresinden sorumlu iki türlü insandan bahsedilir. Bunlann birisi bey, digeri alim (bilge) kisidir, "Bak, iki türiü asîl insan vadir, biri-bey, digeri-alim; bunlar insanlarin basidir.", "Bunlardan baskalarinin hepsini Hayvan sürüsü say; hangi tarafi istersen o tarafi tut." (KB 265-266)... ayrica bilgili beylerin dahi iyi töreler de koyacagi alti çizilen diger bir husustur.
Toplum düzenini ve insan mutlulugunu amaç edinen törenin ortaya koydugu bazi yasaklar ve kurallar vardir. BunlarKutadguBilig'de, Küntogdi'nin agzi ile dile getirilmistir, "Benim begenmedigim seylerden biri yalandir, ondan sonra zulüm edenler gelir", "Sonra da haris tabiati ve olgun olmayan insanlar ile aceleci olanlar ve gözü doymayanlar", "Benim isime gerçekten yaramak istiyorsan, bu bir kaç seyi kendinden aktut..."(KB 848-852)
"Kut gibi, Tanri da temizligi sever, temizlik ile insan iyi ad kazanir." (KB 2856) insan isini, gücünü hesap ile yapar, yil, ay, gün zamani hesap ile tayin eder. " (KB 2220) Kendi menfaatini güden insan olmaz; halkin menfaatini düsümnelidir." (KB 3931) gibi Kutadgu Bilig'in birçok yerinde törenin ortaya koydugu iyi hasletlerde vardir.
Diger bir taraftan töre, sadece iyi ve kötü kurallar koymakla kalmamis, toplumun bütün birimlerini ilgilendiren konulara da temas etmistir.
|