Beşiktaş Forum  ( 1903 - 2013 ) Taraftarın Sesi


Geri git   Beşiktaş Forum ( 1903 - 2013 ) Taraftarın Sesi > Eğitim Öğretim > Dersler - Ödevler - Tezler - Konular > Tarih

Cevapla
 
LinkBack Seçenekler Stil
Alt 15-02-2007, 13:49   #1
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 
Kutadgu Bilig

Kutadgu Bilig; kutluluk bilgisi. saadet bilgisi, devlet olma bilgisi, devlet idaresi bilgisi manalanna gelen eser Yusuf Has Hacip tarafindan Balasagun'da yazilmaya baslanmis. 1069-1070'te Dogu Türkistan'daki Kasgar sehrinde tamamlanmis ve Dogu Karahanli Hükümdari Tavgaç Ulug Bugra Kara Han Ebu Ali Hasan bin Arslan'a takdim edilmistir.
Insani merkez alan eser, gerek fert olarak gerek cemiyet halinde yasayan insanlari iyi bir siyasetle idare edilip, dünyada ve ahirette mesud olabilmeleri için tutulacak yollari gösterir. Bunu ise kendilerine sembolik isimler verilen dört ana kisi arasindaki diyaloglardan faydalanmak suretiyle gerçeklestirir. Alegorik bir biçimde bu eserde yasatilan dört sahis dört farkli fikri ve görevi temsil ederler. Bunlardan Küntogdi hukümdar görevinde, kanun ve adaleti, Aytoldi vezir görevinde, saadeti, Aytoldi'nnin oglu Ögdülmis akli ve ilmi ve Aytoldi'nin diger oglu Odgurmus ise akibeti temsil etmektedir.
Türkler'in îslamiyet'e girdigi dönemlerde yazilan Kutadgu Bilig gerek fert bazmda gerek toplum bazinda insanlan saadete ulastimiak içinbiryandan îslam gelenegine bir yandan da eski Türk devlet anlayisina büyük önem vemistir.
Türk boylarinin örfî hukuk uygulamalannin büyük Türk hükümdarlari tarafindan düzenlenmesiyle meydana getirilen "törü" (töre) ve Tanri tarafindan Türk hükümdarina bahsedilen "kut" (baht, devlet, talih) Tüik devletlennin ve Türk hakimiyet anlayismin temelini teskil eder.
Tüikler'in tarihin her devrinde büyük devletler kurmalari ve bu devletlerin dönemlerindeki dünya siyasetine yön vermeleri kuskusuz iyi bir devlet teskilatlanmasi dolayisi ile bu teskilatlanmaya yol izen töreleri ile mümkün olmustur. Eski yasantilarina, geleneklerine büyük önem veren Türkler. îslam dinini kabul ettikten sonra da törelerinden çabucak kopamamislardir. Bundan dolayidir ki Yusuf eserini yazarken yasadigi dönemin sartlanm, havasini çok iyi tahlil etmis ve o dönemdeki Tüik toplumunun yeni kabul ettigi din ile birlikte hala devam en eski devlet teskilatlanmasindaki önemli yapilanmalari beceriyle göstermisir.

  Alıntı ile Cevapla
Alt 15-02-2007, 13:49   #2
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Iste, devletin olusmasinda, devam etmesinde ve "Kut" almaya hak kazanan hakanin bunu elinde tutarak devletini payidar kilmak, halkini saadete eristirmek için izledigi yolda gerekli olan prensipleri ortaya koyan törenin Karahanli dönemi Türk-îslam toplumu araisindaki önemi Yusufun eserine de yansimis, hatta tamamiyla eserde yer almistir. Kutadgu Bilig'in "Kut kazanma bilgisi" anlamina gelmesi, Kut'un ise töreye bagli kalmak suretiyle kazanilmasi ve elde tutulabilmesi törenin eserdeki önemini arttirmistir. Bundan dolayi söyleyebiliriz ki Kutadgu Bilig bir bakima bastan sona törenin latildigi, onun hükümlerinin ve dayandigi prensiplerinin gösterildigi bir eser mahiyetindedir.
Töre kavrami, Kutadgu Bilig'de Küntogdi" sembolüyle anlatilmistir. Küntogdi" anlami itibariyle günes manasina gelmektedir. Günesin tabii yapisina benzetilen törenin yerine konulmustur. Eserde islenen ütopik devlet fikri içerisinde Hakani temsil :mektedir. Yani, Küntogdi=Hakan=Töre=Günes sembol silsilesi bahis mevzuudur.
Küntogdi'mn ifadeleriyle açiklanan günes=töre benzetmesinin ne kadar yerinde oldugu ortadadir.
"Günese bak, küçülmez, bütünlügünü daima muhafaza eder, parlakligi hep ayni sekilde kuvvetlidir.", "Benim tabiatim da ona benzer, adalet ile doludur ve hiç bir vakit eksilmez", "ikincisi - günes dogar ve dünyayi aydinlatir, aydinligini bütün halka eristirir, kendinden hiçbir sey eksilmez", "benim de hükmüm böyledir, ben ortadan kaybolmam; hareketim ve sözüm bütün halk için aynidir.", "Üçüncüsü- bu günes dogunca yere sicaklik gelir, o zaman binlerce renkli çiçekler açilir.", "Benim bu törem hangi memlekete erisirse, o memleket bastan basa kayalik dahi olsa, hep düzene girer." Tanri iradesinin , tabiat nizamini tesis edisiyle törenin beseriyeti islahi arasindaki tabîi ahengi düsündürmektedir. Nitekim "Günes dogar temiz veya kirli demeden her seye aydinlik verir, kendisinden bir sey eksilmez.", "Benim de hareketim tipki böyledir, herkes benden nasibini alir", "Bir de günesin burcu sabittir, bu sabit dedigim, temeli sabit oldugu içindir.", "Günesin burcu Arslan'dir ve bu burç yerinden kimildamaz; yerinden kimildamadigi için evi bozulmaz.", "Benim tavir ve hareketime birbakin; benim de kattiyyen degismez." (KB: 825-835)
Töre'nin yalniz toplumu düzeltmek degil onun refahini da yükseltmek amacini ise "Asil diledigim sudur, bana gelen kimse zenginlessin, benim sayemde kudret ve nüfüzu artsin." (KB 3019) prensibiyle daha açik bir sekilde görebilmekteyiz.
Kutadgu Bilig'de akli temsil eden Odgurmis'in Küntogdi'ya verdigi nasihatlerinde töre'nin toplumla ilgili diger prensiblerini de görebiliriz; "Sen bu halkm yükünü yüklenmis bulunuyorsun; uyanik ol, gafil bakinma. Düsünerek hareket et", "Bir sürü aç kurt senin etrafinda toplanmistir, ey kahraman hükümdar koyunlarini iyi muhafaza et.", "Memlekette bir kimse bir gece aç kalirsa, onu Tanri sana soracaktir, gözünü aç." (KB 423)

  Alıntı ile Cevapla
Alt 15-02-2007, 13:49   #3
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Kutadgu Bilig'de törenin meydana getirilmesinden, idaresinden sorumlu iki türlü insandan bahsedilir. Bunlann birisi bey, digeri alim (bilge) kisidir, "Bak, iki türiü asîl insan vadir, biri-bey, digeri-alim; bunlar insanlarin basidir.", "Bunlardan baskalarinin hepsini Hayvan sürüsü say; hangi tarafi istersen o tarafi tut." (KB 265-266)... ayrica bilgili beylerin dahi iyi töreler de koyacagi alti çizilen diger bir husustur.
Toplum düzenini ve insan mutlulugunu amaç edinen törenin ortaya koydugu bazi yasaklar ve kurallar vardir. BunlarKutadguBilig'de, Küntogdi'nin agzi ile dile getirilmistir, "Benim begenmedigim seylerden biri yalandir, ondan sonra zulüm edenler gelir", "Sonra da haris tabiati ve olgun olmayan insanlar ile aceleci olanlar ve gözü doymayanlar", "Benim isime gerçekten yaramak istiyorsan, bu bir kaç seyi kendinden aktut..."(KB 848-852)
"Kut gibi, Tanri da temizligi sever, temizlik ile insan iyi ad kazanir." (KB 2856) insan isini, gücünü hesap ile yapar, yil, ay, gün zamani hesap ile tayin eder. " (KB 2220) Kendi menfaatini güden insan olmaz; halkin menfaatini düsümnelidir." (KB 3931) gibi Kutadgu Bilig'in birçok yerinde törenin ortaya koydugu iyi hasletlerde vardir.
Diger bir taraftan töre, sadece iyi ve kötü kurallar koymakla kalmamis, toplumun bütün birimlerini ilgilendiren konulara da temas etmistir.

  Alıntı ile Cevapla
Alt 15-02-2007, 13:49   #4
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

"Ömür aziz degil, emek azizdir, emek bosa giderse bunun acisi uzun seneler gitmez"le emegin degerine, "Tanri herseye bir sebep yaratir, iyi ve kötü herseyi o nasîb eder.", Çocuklarin iyi veya kötü olmalarina anne ve balari sebep olur." sözleri ile aileye, "Her isi bilerek ve danisarak yapmalidir, danismayan her isinde zarar görmüs ve sonunda pisman olup inlemistir."le de istisareye, toplumu ve insani etkileyen birçok noktaya deginmistir.
Kutadgu Bilig'de töre kavraimnin çok büyük bir sekilde önem verdigi hususlardan birii ise ahlaktir. Töreye göre ahlak; insanin tabii nizami ile uyum içinde bulunmasi; kendi fitratini ihtiyaç duydugu, bünyesindeki manevi isdidatlarinin, öz cevherinin, gönlünün tekamülünün hayat bulmasi için uyulmasi gereken ilahî prensiplerdir... (KB 1984)
Töre'nin ahlak anlayisinda bir iyilik ve kötülük mücadelesinin oldugunu görürüz ki bu bize Uygur Tüikleri'nin bir ara kabul ettigi Maniheizm dinin bile etkisini hala korudugu gerçegini gösterir. Bu mücadelenin temelinde ise kötülügün devamli zayif kalmasi ve bundan dolayi iyiligin günesini gölgelemek istemesi olusturur.
Töre kavraminin Türk toplum hayatinda büyük bir öneme sahip olmasi ve ferdî iliskilerin düzene konmasinda büyük islevlerde bulunmasi, onun dogal olarak bir adalet anlayisina sahip olmasina neden olmustur.
Odgimis'm Küntogdi'ya;
"Tanri, seni adalet için bu mevkie getirdi; haydi adil ol, adalet içinde yasa." ifadesiyle törenin adaleti saglayan bir sistem ve Tanri emri olduguna temas etmistir.

  Alıntı ile Cevapla
Alt 15-02-2007, 13:49   #5
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Bütün bunlann neticesinde; Kutadgu Bilig, mana olarak töre mucibince kut kazanma bilgisi vermektedir. Yani "töre"yi anlatmaktadir.
Eski Türk medeniyetinin ve toplum düzeninin sah damari denilebilecek kadar önemli bir mefhüm olan törenin fikrî ve ahlakî sistemi Kutadgu Bilig'deki sekliyle tatbikatta da çogu kez görülmüstür. Zaten buna Tüik tarihinin pek çok devri sahittir.
Sonuç olarak diyebiliriz ki; Yusuf as Hacib'in eseri, merkezine töreyi alan, törenin hükümleriyle insani mutluluga, saadete ulastirmayi hedefleyen bir sistemi, yani Türklügün veya Tüik'ün dünya görüsünü anlatir.
  Alıntı ile Cevapla
Cevapla

Bu konuyu arkadaşlarınızla paylaşın


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-KodlarıKapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık




Türkiye`de Saat: 02:49 .

Powered by vBulletin® Copyright ©2000 - 2008, Jelsoft Enterprises Ltd.
SEO by vBSEO 3.3.2

Sitemiz CSS Standartlarına uygundur. Sitemiz XHTML Standartlarına uygundur

Oracle DBA | Kadife | Oracle Danışmanlık



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580