Osmanlının kayıtsız şartsız teslimi anlamına gelen ve ilerde yapılacak bir barış antlaşması ile ilgili hiçbir koşul ileri sürülmeyen Mondros Silah Bırakışması’na baktığımızda 25. maddesi Müttefikler ile Osmanlı İmparatorluğu arasında düşmanca eylemlerin 31 Ekim 1918 tarihinden itibaren kesileceğini belirtiyordu. Bununla birlikte sözleşmenin 7. maddesi de ( Lozan’da tartışma konusu yaratmıştır ) Musul sorunu açısından önemlidir. Bu madde Müttefiklerin kendi güvenliklerini tehlikede hissettikleri bölgeleri işgal edebileceklerini hükmediyordu.
Savaşın bitmesine ve Mondros’un bütün kuvvetlerin yerlerinde kalmaları gerektiği yönündeki hükmüne rağmen İngilizler 3 Kasım’dan itibaren bu bölgeyi işgale başlamışlar ve işgali 15 Kasım’da tamamlamışlardır. Türk kuvvetlerinin komutanı Ali İhsan Sabis Paşa İstanbul hükümetinin isteği üzerine Musul’u bırakıp Nusaybin’e kadar çekilmiştir
Sonuç olarak; Musul üzerindeki Osmanlı hakimiyeti Birinci Dünya Savaşı’na kadar sürmüştür. Fakat Mondros hükümlerine ve uluslar arası savaş kurallarına aykırı olarak işgal edilmiştir. |