Trekking

[SahEmre]

Dikkat

DOĞA YÜRÜYÜŞLERİNDE KARŞILAŞILABİLECEK TEHLİKELER


Doğa yürüyüşleri her zaman riskler taşıyan bir spordur. Bu çok doğaldır. Şehir yaşamında karşıdan karşıya geçişlerde araç çarpabilir, dağda da yamaç geçişlerinde aşağı düşülebilir. İnanın uçurum dışı düşmelerde trafikteki gibi yüksek süratte ve tonajda çarpma olmayacağı için trafik kazasına göre son derece düşük kaza kıyımı olacaktır. Her şey genelde dikkatle doğru orantılıdır. Kader ve Sürprizler hariç.

Kazaları genel olarak iki kısımda incelemek gerekir;

a) Doğa olaylarından ileri gelen tehlike ve kazalar.
b) Yürüyüşçünün kendisinin meydana getirdiği tehlike ve kazalar.

Şehir ortamında oluşan tehlike ve kazalar % 75 insan kaynaklıdır. Ama doğadan kaynaklanan tehlikeler ve bunların meydana getirdiği kazalar yaşayan doğanın normal seyirleridir. Bizim yapmamız gereken bunları bilmek ve bunlarla yaşamayı öğrenmektir. Bir de doğa ortamından kaynaklanan kazalarla, doğa ortamında oluşankazaların arasındaki ince ayrımı bilmektir.

Doğa Ortamından ( Doğa Olaylarından ) İleri Gelen Tehlike ve Kazalar:

Dağlık Alanlarda Karşılaşılabilecek Doğal Tehlikeler;

Kaya düşmesi, heyelan, çığ, yıldırım, ağaç devrilmesi, siste kaybolmak ve sis kazaları, başlıca doğal tehlikelerdir. Bu tehlikelerden korunmanın yolu bu tehlikelerin oluşumlarını, nedenlerini bilmek ve gerekli korunma ve uzak durma yollarını öğrenmektir. Sonrası da psikolojimiz açısından doğallığını kabullenmektir.

Kaya, Taş Düşmesi:

Dağlar kayalarla birlikte çarşak denilen irili ufaklı taş alanlarından da oluşur. Kaya veya taş düşmesi sık olan bir durumdur. Yabani hayvan hareketleri, rüzgârlar, titreşimler, soğuk sıcak farkları, kayalarda yorulmalar, v.b. neticelerle taşlar düşebilirler, kayabilirler. Taş düştüğünü, çarşağın kaydığını görürseniz veya siz düşürürseniz. TAAAŞ! veya DÜŞÜYOR TAAŞ! ( önce eylemi sonra nesneyi ) diye bağırarak herkesi uyarın.

Çığ:

Öncelikle çığ düşmesi muhtemel veya kesin yerlerden maceraperest değilseniz uzak durun. Çığ oluşumunu ve düşmesine neden olan faktörleri iyi öğrenin. Çığ 350 km . hıza ulaşabilir ve önünde ne varsa süpürebilir. 35-50 derecelerdeki eğimlerde çığ tehlikesi fazladır.
Tabaka kar çığı, gevşek kar çığı ve toz kar çığı olmak üzere 3 çeşit çığ vardır.

Tabaka Kar Çığı: Kar sıkıştıktan sonra üzerine taze kar yağmaya devam eder ve tekrar sıkışırsa farklı tabakalar oluşur. Sonuçta herhangi bir sebepten meydana gelen titreşim tabakayı kırar ve çığ meydana gelir.

Gevşek Kar Çığı: Karın eğimi 50 dereceyi geçtiğinde tutunamaz ve kırılarak çığ meydana gelir.

Toz Kar Çığı: Fazla meydana gelmez, ancak oluşup da çığ meydana gelirse, 300 km . hıza ulaşan ve toz olması nedeniyle ciğerleri dolduracak kadar boğuculuk özelliği kazanan bu çığdan kurtulmak veya canlı çıkmak zordur.

Çığa tehlikesinde üzerinizde olacak bir çığ sinyal aleti veya mutlaka olması gereken bir düdük yerinizin bulunması için önemlidir. Çığ sürati azsa ve fazla yüksek gelmiyorsa karşılaşma sırasında üzerine çıkmaya, karşılaşma gerçekleştiğinde denizde yüzer gibi yüzme hareketleri yapmaya, yaklaşmakta ise yanlara doğru kaçmaya ve çığ altına girdiğinizde kar altında cenin pozisyonunda kalmaya çabalayın.
Cenin pozisyonu, kar altında kaldığınızda çevrenizde boşluk oluşturmanıza ve vücutta kırılma oluşumunu engelleme çabalarınıza yardımcı olacaktır.

Yıldırım Tehlikeleri:

Sivri yerler; metal uçlar, tepeler, ağaçlar, sivri kayalar yıldırım çeker. Böyle yerlerin altında ve çok yakınında durmamak gerekir. Bazen insanın kendisi bile yıldırımı çekebilir. Tek ağaç altında çadır kurulmamalıdır, kurulacaksa kalabalık ağaç topluluğu altında çadır kurmak daha mantıklıdır.

Doğa Ortamında ( Yürüyüşçünün Kendisinden ) Meydana Gelen Tehlike ve Kazalar:

Düşme:

Dikkatsizlik ve bilgisizlik neticesinde, çeşitli yüksekliklerden veya bulunulan sıfır zeminde düşülebilir. Yürüyüş şeklimize ve bilmediğimiz bölgelere gitmemeye dikkat etmeli. Rehbere bilgi vermeden veya izin almadan asla rota dışına çıkmamalıdır.

Kaybolma:

Kaybolma tamamen yürüyüşçüden kaynaklanmaktadır. Dalgın ve dikkatsiz yürüme veya bilinmeyen bölgelere gitme neticesinde tanıdık yerler ve akabinde yön duygusu kaybedilebilir. Dikkatli olunmalı, gereksiz meraklar yenilmeli ve mutlaka navigasyon bilgisi kazanılmalıdır.

Tükenme:

Gereksiz efor sarf etme, temposuz yürüyüş, fevri hareketler, kendine aşırı güvenme, vücuda fazla gıda yüklenilmesi gibi durumlar sonucunda yürüyüşçü kendi kendini tüketir.

Arkadan Geleni Tehlikeye Sokma:

Sık karşılaşılan bir durumdur. Tamamen düşüncesizlik ve fevrilikten kaynaklanır. Yürüyüşçü önüne gelen dalı iter veya kaldırır, sonrada kendi geçerken birden bırakır ve yaylanan dal arkadan gelmekte olan yürüyüşçünün suratına çarpar. Öndeki düşünmeli arkadaki de dikkatli olmalıdır.

Yürüyüş Sırasında Kulaklıkla Müzik Dinleme:

Müzik ruhun gıdasıdır, ama şehirde. Doğada kuş ve rüzgâr, ormanın kokusu ruhun gıdasıdır ve çoğu kez müzikten bile etkilidir. Doğaya özellikle yürüyüş sırasında asla müzik getirmeyin. Kulağa takılacak kulaklık size bir tehlikenin geldiği uyarısını ve tehlikenin sesini engelleyecektir. Doğayı izleyin, dinleyin ve koklayın. Dikkatinizi dağıtmayın.

Eller Cepte Yürüme:

Asla eller cepte yürümeyin. Özellikle sırt çantası varken ve tempolu yürüyüşlerde. Düşmenize neden olabilir ve düşme anında ellerinize ihtiyacınız olacaktır. Doğada güvenliğinize sıkı sıkıya tutunmalısınız.

Eksik ve Yanlış Malzeme Kullanımı:

Yanlış giyim, eksik malzeme, malzemenin yanlış kullanımı yürüyüşçünün hastalanmasına, zor durumda kalmasına ve kaza geçirmesine neden olabilir. Yürüyüşe çıkacakların ilk öncelikle öğrenmesi gereken şeylerden biri de malzeme bilgisidir. Doğa hakkında hiçbir bilgisi olmayan biri bile doğru ve yeterli malzemelerle birçok şeyi yapmayı öğrenmek zorunda kalacaktır.

Rehberi, Lideri Dinlememe:

Fevri ve düşüncesiz davranışlardır. Kıskançlıktan tutun, yönetime veya direktife gelememeye kadar birçok duygu yüzünden sadece kendisini değil grubu da zor ve tehlikeli durumlara düşürebilen insanlar vardır. Böyle bir durumda bölgeyi iyi bilen, gerekli bilgi ve malzeme donanımına sahip olan rehbere grup olarak daha fazla yardımcı olmak, başına buyruk şahsı söndürmek için grup bütünlüğünü göstermek gerekir. Zaten kimse oyunbozan bir insana tahammül etmeyecektir. Böyle şahıslara “madem işine gelmiyor, niye geldin?” sorusunu yöneltmek doğru olacaktır.

Aceleci davranmak, yürüyüş süresini bozmak, rota değiştirmek, tehlikeli hareketler yapmak gibi birçok durum daha ekleyebiliriz. Tehlikeyi, kazayı ve acı anıları yaratmayalım.

Havacılıkta bir tabir vardır: “Havacılık kuralları kanla yazılmıştır”

Doğa sporlarının birçok alanında da kanla oluşmuş kurallar vardır. Bu sebepten boş yere kural oluşturmamak faydalı olacaktır.