Savaş Uçakları

[OnuR]

SEPECAT Jaguar

Fighter-bomber / Av-bombardıman

Jaguar’ın orijinleri Britanya ve Fransa’da 1960’ların başlarına kadar gider. 1963’de RAF Gnat ve Hunter’ların yerini alacak bir eğitim uçağı için şartname yayınladı. Fransa’da da Hava Kurmayları “Armee de l’Air” ve muhtemelen “Aeronavale” için hafif bir taktik eğitim uçağı arayışına girmişlerdi. 1964 Ocak’ında ECAT (Ecole de Combat et Applui Tactique) olarak adlandırılan şartname yayınlandı. Şartname orta ve alçak irtifalarda görev yapabilen, hızlı bir şekilde ve düşük maliyetli basit bir subsonik uçağı öngörüyordu. 1964 Mart ayında britanya hükümeti Ortak Pazar’da Fransız vetosuna mani olabilmek için müşterek bir programı düşünmeye başlamıştı. Ancak ECAT RAF taleplerini karşılamıyordu, BAC tasarımı P.45 karşılıyordu. Ancak BAC’ın seçimi Britanya’nın Ortak Pazar’a girmesine yaramıyacaktı. Bunun neticesi iki ülkenin kurmayları 1964 Ekim’inde müşterek şartnamenin tespiti için bir seri görüşme yapmaya başladılar ve şartları 1965 Nisan’ında belirlediler.

1965 başlarında iki motor konsorsiyomu meydana getirilmişti. Bristol Siddeley SNECMA ile M45 Mars motoru üzerinde; Rolls-Royce ile Turbomeca da RB.172 ile T.260 Turmolet’i birleştiren bir tasarım üzerinde bir araya geldiler. 1965 Ocak ayında Fransızlar Breguet BR121’i ECAT’ın temeli olarak seçtiler ve 18 Şubat’ta da RB.172/T.260’ı bu uçağın motoru olarak belirlediler. 17 Mayıs’ta da bir anlaşma memorandumu imzalandı. Bu memoranduma göre 300 uçak alınacaktı. Bunun 150’si RAF için eğitim uçağı, Armee de l’air için 75 eğitim, 75 taarruz uçağı olacaktı.

Jaguar ismi 1965 Paris Hava Gösterisi’nde ilan edildi. Aynı yıl BAC/Warton tesislerinde çok yoğun mühendislik çalışmaları yapıldı. Çalışmaların çoğu dahili olmakla beraber dik kuyruk kanadı daha uzun ve daha ince hale getirildi, gövde uzatıldı, kanatlar büyütüldü ve inceltildi. Ancak bu çalışmalar 1965 kasım’ında donduruldu.

1966 Mayıs’ında BAC/Breguet arasında SEPECAT adıyla bir bir müşterek teşebbüs ortaklığı kuruldu. Bu kuruluş uçağın gövdesini yapacaktı. Rolls-Royce Turbomeca da 22 Haziran 1966’da Londra’da tescil olunarak motor imalatının sorumluluğunu aldı.

17 Nisan 1968’de ilk Jaguar E-01 tamamlandı ve ilk uçuşunu 8 Eylül’de yaptı. İlk taarruz Jaguar’ı olan A-03 ise ilk uçuşunu 29 Mart 1969’da yaptı.

İlk İngiliz prototipi olan S-06 12 Ekim 1969’da uçtu. 1970’de Britanya Hükümeti taaarruz amaçlı 165 adet tek kişilik ve 35 adet iki kişilik Jaguar almaya karar verdi. Eğitim gereksinimlerinin Hawker P.1182 (sonraları Hawk) ile karşılanması tercih edildi.

1972’de Fransız Donanması Hava Kuvvetleri “Aeronavale” Jaguar M’den geliştirilmiş Etendard lehine feragat etti.

Jaguar specs / doneleri:
Crew/mürettebat: 1 - 2, engines/motorlar: 2 x Rolls-Royce/Turbomeca RT.172 "Adour", thrust/itiş gücü:31.8kN, wingspan/kanat açıklığı: 8.7m, length/uzunluk: 16.4m, height/yükseklik: 4.9m, wing area/kanat alanı: 24.0m2, start mass/kalkış ağırlığı: 11000-15500kg, max speed/azami hızı: 1350km/h, armament/silah donanımı: 2 x 30mm MG, 2 x AIM-9 “Sidewinder AA missiles, 1000kg of bombs