Türkiye'nin sigarayla savaşı dünyaya örnek olacak

[MeHLiKa]

Bütün kapalı mekanlarda uygulamaya konulacak sigara içme yasağına sayılı günler kala dev bir kampanya başlıyor. Halkı bu büyük değişime hazırlamak için şehirlerin dört bir yanı reklam panolarıyla donatılacak. Sigaranın zararlarını içeren televizyon ve gazete reklamları yayımlanacak.
Çeşitli slogan ve resimlerin yer alacağı binlerce billboard ve afiş hazırlanacak. Üstgeçitlerin dış yüzeyleri bile bilinçlendirme amaçlı kullanılacak. Kurulan sigara şikâyet hatları ile yasağa uymayanlar hakkında işlem başlatılacak. İstanbul'da 444 10 16, Kocaeli'nde 444 41 00 devreye ilk giren hatlardan. 1 Ocak 2010'dan itibaren de sigara paketlerinin üzerinde uyarıcı resimler yer alacak. Fotoğraflar sayesinde Brezilya'da nüfusun yüzde 65'i etkilenmiş, yüzde 30'u sigarayı bırakmaya karar vermişti.
Avrupa ve ABD'de sağlık bakanlıkları, sigaranın yol açtığı hastalıkların masrafını sigara ücretlerinden çıkarıyor. Bu zararlı alışkanlıkla mücadele için Türkiye'ye 5 milyon dolar aktaran Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sigaraya zam yapılması için eylül ayında Sağlık ve Maliye bakanlıklarına teklif götürecek. Raporda, dünyada olduğu gibi TC Sağlık Bakanlığı'na aktarılmak üzere fiyatlara en az 1 lira ek ücret konulması istenecek. DSÖ Ulusal Tütün Kontrolü Program Sorumlusu Dr. Toker Ergüder, tüm Balkan ülkeleri, Doğu Avrupa, Polonya, Rusya ve Türk cumhuriyetlerinin Türkiye'ye kilitlendiğini belirterek, "Türkiye dünyanın sigara ile savaşını temsil edecek." diyor. Türkiye'nin bu savaşı kazanmasının örgütün elini kuvvetlendireceğine dikkat çeken Ergüder, "19 Temmuz'da başlayacak bu mücadeleden cesaret alıp sigara yasağı uygulamayan ülkelere girmeyi düşünüyoruz." diye konuşuyor. Yasağa karşı olanların boş durmadığına değinen Ergüder, sigara firmalarının lokanta ve otel işletmecilerini 'müşteri kaybedeceksiniz' diyerek etkilemeye çalıştığını ileri sürüyor. Oysa uzmanlar Türkiye nüfusunun yüzde 70'inin sigara içmediğine, içenlerin yarısının da dumanaltı ortamdan rahatsız olduğunu vurgulayarak, işletmelerin müşteri kaybetmek yerine yenilerini kazanacağının altını çiziyor.
SİGARANI DA BENİ DE YAKMA

İstanbul'da önümüzdeki hafta Yeşilay Cemiyeti öncülüğünde 'Dumansız İstanbul' projesi hayata geçirilecek. Sağlık Bakanlığı, DSÖ, Büyükşehir Belediyesi ve çeşitli sivil toplum örgütlerinin desteği ile hazırlanan kampanya, 'Sigaranı da beni de yakma' sloganı ile halkı bilinçlendirmeye çalışacak. Bu çerçevede 480 billboard hazırlanacak, 50'ye yakın köprü üstüne yasağı anlatan afişler asılacak. Bir günde 250 bin broşür dağıtılacak. Kampanya, Türkiye'nin diğer şehirlerine de yayılacak. Yeşilay, Marmara Bölgesi başta olmak üzere onlarca belediye ile görüşmelere başladı. Kocaeli Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, bu çerçevede 444 41 00 numaralı sigara şikâyet hattını devreye soktu. Proje koordinatörü Tuba Durgut, "Toplumsal bilinci artırmayı ve Türkiye'yi sigaradan kurtarmayı amaçlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Sigarayla Savaşanlar Derneği ise okullar ve çeşitli kurumlarda verdiği seminerleri daha yaygın hale getirmek için misyon değiştiriyor. Artık görsellikten uzaklaşacak olan kuruluş, sigaradan zarar görmüş insanları, bilinçlendirme kampanyasının başrolüne koyacak. Bu arada önümüzdeki hafta Yeşilay'ın Türkiye çapında yaptığı 'Yasağı destekliyor musunuz?' başlıklı anket çalışmasının sonuçları kamuoyuna duyurulacak. 19 Mayıs 2008'de kamuya açık kapalı mekanlara sigara içme yasağı getirildi. Uygulama 19 Temmuz'dan itibaren genişleyerek lokanta, kahvehane, kafeterya, bar ve kahvehane gibi özel işletmeleri de kapsayacak.
Yasak, bırakma eğilimini artırdı
Kapalı alanlarda sigara yasağı, bırakmak isteyenlerin sayısını artırdı. Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi'nden Doç. Dr. Ruhuşen Kutlu, bu eğilimde toplumun sigaranın zararları konusundaki bilinç düzeyinin artmasının önemli rolü olduğunu vurguluyor. Kutlu, "Hastanemize sigara bırakma isteğiyle başvuranların sayısı sürekli artıyor. Tiryakileri önce testten geçiriyoruz. Bağımlılık düzeylerine göre bant, hap veya ilaç gibi çeşitli bilimsel yöntemlerle bu zararlı alışkanlıktan kurtulmalarını sağlıyoruz." diyor.

Tiryakiler resimle uyarılacak
Sigara içenler, 1 Ocak 2010'dan itibaren hem yazı hem de resimle uyarılacak. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mehmet Küçük'ün verdiği bilgiye göre sigara paketlerinde AB uygulamaları dikkate alınarak belirlenen 14 resim ve uyarı yazısı bulunacak. Firmaların, birleşik uyarı sistemine geçmeleri için 31 Aralık 2009'a kadar süre tanınacak. Resimler, paketlerin ön yüzünde yer alacak. Araştırmalar, uyarıcı resimlerin, sigarayı bırakmada yüzde 20 oranında etkili olduğunu ortaya koyuyor.
Kahvehanecileri işsiz kalma korkusu sardı

Türkiye Kahveciler ve Büfeciler Federasyonu Başkanı Murat Ağaoğlu, 19 Temmuz'da yürürlüğe girecek sigara yasağının küresel mali krizin etkisindeki sektörü daha da zora sokacağını ileri sürdü. Sektörde çalışan yaklaşık 1 milyon kişinin işsiz kalma korkusu yaşamaya başladığını söyledi. Türkiye'de kent merkezleri ile kırsallarda yaklaşık 250 bin kahvehane bulunduğunu belirten Ağaoğlu, bu mekânların çoğunluğu işsiz ve emekli olmak üzere ortalama 20 milyon müşteriye hizmet verdiğini aktardı.