|
Ana Sayfa | Kayıt ol | Yardım | Ortak Alan | Ajanda | Bugünkü Mesajlar | XML | RSS | |
23-01-2007, 10:06 | #1 | ||
Guest
Mesajlar: n/a
|
1. ŞİRKETLER 1.1. Şirket Kavramı ve Tanımı İktisadi hayatın temel kavramlarından biri ticarettir. İnsanlar arasında mübadele yolu ile alış veriş yapılması olarak nitelendireceğimiz ticaretin kapsamı, aynı zamanda bize, bir toplumun veya devletin iktisadi hayatın olumlu veya olumsuz seyri hakkında önemli bilgiler verecektir. Geniş anlamda şirket bir girişimde, bir faaliyette hukuki veya fiili durumda, herhangi bir tarafta birden fazla kişinin bir araya gelmesi anlamındadır. Dar anlamda şirket; kazanç sağlamayı hedef edinen mal ve kişi topluluklarıdır (Arslan, s.15). 1.2. Şirket Türleri Hukuki yapılarına göre işletmeler aşağıdaki gibi 3 grup altında sınıflandırılabilir. a) Tek kişi işletmeleri b) Şirketler (Ortaklıklar) a. Ticaret şirketleri i. Kişi şirketleri 1. Kollektif Şirket 2. Komandit Şirketler ii. Sermaye şirketleri 1. Anonim şirket 2. Limitet şirket 3. Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket c) Kooperatifler (Şimşek, 1999, s.65). 1.3. Şirketin Özellikleri İşletmenin temel amaçları şunlardır. a) Karlı (uzun süre) b) Topluma hizmet c) İşletme hayatının sürekliliği (Cemalcılar,1997, s.3). 1.4. Limitet Şirket Tanımı ve Kavramı TTK.’ya göre limitet şirket: “İki veya daha fazla gerçekç veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulan ve ortakların sorumlulukları koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı ve esas sermayesi belirli olan şirkettir” şeklinde tanımlanmaktadır (TTK.503) (Bektöre, 1999, s.346). 2. LİMİTET ŞİRKETİNİN KURULUŞU 2.1. Limitet Şirketin Özellikleri Türkiye’de en çok uygulanan şirket tipidir. Limitet şirket; ü Az sermaye ile kurulabilmesi ü Ortaklarının sorumluluğunun belirli olması ü Kuruluşun nispeten kolaylığı nedenleriyle itibar görmektedir. Birbirini az tanımakla beraber birlikte iş yapmakta yarar görenler için avantajlıdır. Limitet şirket ortaklıklarıyla iki önemli husus vardır. Birinci husus ortak sayısı elliyi geçemez. İkinci husus ortak sayısı ortak sayısı beşi ve yirmiyi geçince bazı özelliklerin ortaya çıkmasıdır (Özmen, 1999, s.236). 2.2. Kuruluş İşlemleri Limitet şirket, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin alınarak, en az 500.000.000 TL sermaye ile, en az iki ortakla yazılı Ana Sözleşmeli kurulur. ü Kurucular; esaslarını belirleyerek, Noterden Bakanlığın portatif ana sözleşmesi çerçevesinde bir ana sözleşme imzalarlar. ü Şirket sermayesinin dörtte birini bankaya yatırıp, şirketin kuruluşundan sonra serbest olacağı hakkında banka teminat mektubu alırlar. ü Kuruluşa izin verilmesi için yazılan dilekçeye yukarıdaki iki belgeyi ekleyerek Bakanlığa başvururlar. ü Bakanlık; dosya üzerinde karar alarak izin verince, şirket merkezinin bulunduğu belediyeden veya köy muhtarlığından Ticari Durum Tasdiknamesi alırlar. ü Noterden tasdikli kurucu imza beyannameleri alırlar. ü Kurucuların nüfus cüzdanlarının noterden tasdikli suretini alırlar. ü Bakanlıktan alınan izin yazısı dosyasına, Ticari durum tasdiknamesi, imza beyannamesi, nüfus cüzdanı suretlerini ekleyerek bir tescil dilekçesiyle Ticaret Sicili Memuruna başvururlar. ü Ticaret Sicil Memuru, dosya üzerinden inceleyip, gerekirse tamamlatarak sicile tescil yapar. Tescilin ilanı için Türk Ticaret Sicili Gazetesine yazdığı yazıyı kuruculara verir. ü İlanın yapıldığı gazeteden 20 – 30 sayı alınarak 2 adedi Ticaret Memurluğuna, iki adedi Bakanlığa yollanır. ü İlan gazetesiyle bankaya gidilerek bloke edilen sermaye şirkete alınır. ü Mahalli Ticaret Odasına tam bir kuruluş dosyası verilerek kayıt yapılır. ü S.S.K. ve Vergi İdaresine gerekli başvurular yapılır. ü İşyeri açma ruhsatı için mülki amirliğe gidilir (Özmen, 1993, s,236). ü Şirket ortaklarından evli bayan varsa eş muvafakati (Akbulut, 1982, s.53). 2.3. Kuruluş Özelliği ve Sermaye Çeşitliliği Kurucular arasında tüzel kişi, yabancı uyruklu Türkiye’de mukim kişi yada yabancı sermaye varsa veya kuruluş sermayesi içinde, ayni gayri maddi ayni hak veya emlak gibi değerler varsa, yukarıdaki kuruluş işlemlerine bazı işlemler ve bunların belgeleri eklenir. ü Tüzel kişi ortaksa yetkili organın Noterden tastikli kararı eklenir. ü T.C.’de mukim yabancı uyruklunun katkısını dışarıdan döviz getirmeden yapmasına ilişkin Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığının izin belgesi eklenir. ü Ayni sermaye konmuşsa, değerine ilişkin mahkemece seçilen bilirkişinin bu mahkemece onaylanmış değerleme raporunun eklenmesi. ü Ayni sermaye taşınmazsa üzerinde ipotek bulunmadığına dair mal sahibinin yazılı beyanı gerekir. ü Nakil vasıtası aynı sermaye ise mal sahibinin tayidat olmadığına dair yazılı beyanı veya trafik kaydı örneği gerekir. ü Yabancı sermayeli bir ortak varsa 6224 sayılı yasa ve ilgili diğer mevzuata göre alınan izin belgelerinin eklenmesi gerekir (Özmen, 1993, s.237). 2.4. Tescil ve İlan ( T.T.K.510 – 511). Limited şirketin statüsünde yer alan tüm hususlar tescil ve ilan edilir. Şirketin, üçüncü şahısların bilmesi gereken diğer hususları da tescil ve ilanı kendisinin de yararınadır. Tescil edilecek noktalar için Ticaret Sicil Memurluğuna bir dilekçeyle başvurulur. Dilekçeye; ü Bakanlıktan alınan izin, ü Bankaya yatan para mektubu, ü Noterden tastikli iki ana sözleşme örneği, ü Noterden tastikli olan kurucular imza beyannamesi, ü Noterden tastikli kurucular nüfus cüzdanı örnekleri, ü Belediyeden yada Köy Muhtarlığından alınan Ticari Durum Belgesi, ü Ayni sermaye varsa mahkemeden onaylı bilirkişi raporu, ü Yabancı sermaye varsa izin belgesi, ü T.C. muhkim yabancı uyruklu olan varsa, hazinenin belgesi, ü Ortakların özel durumu varsa ona uygun diğer belgelerde eklenir (Özmen, 1993, s.237). 3. LİMİTET ŞİRKETİN ORGANLARI Limitet şirketin organları (TTK 536 – 48) ve ortakları arasındaki ilişkileri (TTK. 518 – 26,28, 33,35). 3.1. Genel Kurul Limitet şirketin en yetkili organıdır. Bir bakıma A.Ş. genel kurulu gibidir (TTK.536). Şirketin ortak sayısı 20’Den çok olduğu zaman, genel kurul yetkilerini A.Ş genel kurulu gibi toplanıp, görüşerek kullanır. Ortak sayısı 20 ve daha azsa ortakların yazılı olarak kararları alınabilir. Ortaklar sayısının çoğunluğuyla kabul edilmeyen öneriler reddedilmiş olur. Genel kurulun başkasına devredemeyeceği yetkileri vardır (md.539). a) Statü değişikliği b) Müdür tayini, azli c) İcabında ayrıca denetçi tayini azli, d) Bilanço kar, zarar hakkında e) Müdürleri aklama veya dava f) Payların bölünmesi kararı g) Kuruluş ve yönetim nedeniyle organlar veya ortaklar hakkında tazminat talebi Statüde ayrıca hüküm yoksa, ticari mümessil ve ticari vekil tayini de genel kurulun yetkisindedir ve tabii azli de. Genel kurulun bu yetkilerini, ortakların toplanarak görüşüp karara varmaları istendiği taktirde, ortakların daveti ve görüşme usulleri şöyledir. ü Normal olarak müdürler, yıl sonundan itibaren üç ay içinde ortakları yıllık faaliyet ve hesapları için toplantıya çağırırlar. ü Müdürler ihmal eder ve uyarıyı göz ardı ederse ortaklardan onda birinin isteğiyle mahkeme kararıyla davet yapılır. ü Denetçilerin mevcut olduğu halde onların çağırması mümkündür. ü Çağrı toplantıdan en az 15 gün önce mektupla ve gündem ve de icabında bilgi ve belgeler yollanarak yapılır. ü Bütün ortakların hazır olması halinde merasim gerekmez (Özmen, 193, s.238). ü Her ortağın her payına mutlaka bir ay hakkı vardır. Ancak hiçbir ortak payı ne olursa olsun oyların üçte birinden fazlasına sahip olamaz. 3.2. Müdürler (T.T.K.540 – 548) Aksi statüde kararlaştırılmış yada onun yollanmasıyla genel kurulca kararlaştırılmışsa limitet şirketin bütün ortakları şirketi idareye temsile hem yetkili, hem mecburdurlar. Uygulamada, statüyle ortaklardan bir veya bir kaçının müdür tayin edildiği gözükmektedir. Bazen bu yolla dışarıdan müdürde tayin edilmektedir. Bunların sorumluluk ve yetkileri ortak müdürler gibidir. Müdürlerin temsil ve ilzamlarının, mutad dışı sınırlamalarının geçerliliği, statüye geçip Ticaret Siciline tescil ve usulüyle ilan edilmedikçe üçüncü şahıslar için geçerli olmaz. Müdür veya müdürler, şirketin unvanı altında sermayede gösterilmek koşuluyla imza atarlar. Sermayenin üçte ikisinin kaybı halinde müdürlerin A.Ş. yönetim kurulunun, ayni durumda yaptıklarını yapmaları gerekir. Müdürler şahsen veya bir yerde yönetici veya kolektif ortak olarak şirkete rakip işler yapamazlar (TTK.547). Her ortak müdürü denetleyebilir. Ortak sayısı 20’yi geçen ortaklıklarda ayrıca denetçi seçilerek müdürlerin denetimi güçlendirilir (Özmen, 1993, s.239). 3.3. Ortaklar ve İlişkileri (TTK.518,526,528,533,535) Limitet şirketin ortakları, her biri 500 TL emsali kadar, Ana sözleşmeye göre aldıkları payları, önce az, dörtte biri, sonra ortaklar kadarına göre ödemekle yükümlüdürler. Şirkette, ortakların adı, soyadı, adresi, pay adedi, ödeme durumuyla ilgili bilgileri içeren pay defteri tutulur. Bu deftere sözleşmeye göre olan ilk kayıtlardan sonra, ortakların geçerli kararlarıyla kayıt yapılır. Müdürler her sene ticaret sicil memuruna bu deftere göre ortakların durumunu liste halinde bildirirler. Değişme yoksa, değişme olmadığı yazılı olarak iletilir. Limitet şirket ortaklığında kişiliğin önemi vardır. Bu nedenle pay devri diğer ortakların izniyle olur. Sermaye ve ortak sayısının dörtte üç kararıyla izin verilir. Ayni sermaye 3 yıl devredilemez (Özmen, 1993, s.240). Mirasta ortakların iznine gerek yoktur. Ancak, ana sözleşmede özellikle konmuşsa, mirasçıya değer pahasına bir alıcı bulunması şarttır. Miras eden ortağın payını, cebri icradan satın alan kendiliğinden ortak olamaz. Payların ortaklar arasındaki devirlerde de dışa devir esasları geçerlidir. Pay borcunu ödemeyene 15’er gün aradı. İki yazılı ihtar gönderilir. Temerrüt faiziyle ödetilir. Ödemezse ortaklıktan çıkarılır. Ana sözleşmeyle ortaklara şirketten çıkma hakkı verilebilir ve buna şartlar konulabilir (TTK.551). Her ortak haklı sebeplerle şirketten çıkma izni verilmesini de mahkemeden isteyebilir. Ortağın sermaye devri için ortakların dörtte üç sermaye ve sayı çoğunluğunun kararı gereklidir. Ayni sermaye koyan ortak payını 3 yıl devredemez (TTK.520) (Özmen, 1993, s.240). 3.4. Ana Sözleşmenin Değiştirilmesi (TTK.513 – 517) Ana sözleşmenin değişmesi; ü Ortak sayısı beşi geçmediğinde oy çokluğu ü Ortak sayısı beşten çok ise sermayenin üçte ikisini temsil eden ortakların, kararıyla mümkündür. Sermayeyi artırma veya ortakların sorumluluğunu genişletmeye yönelik değişiklikler, oybirliği kararla mümkündür. Ana sözleşmedeki değişikliğin bakanlıkça, onaylanması lazımdır. Bunun için ön izin alınması icap eder. Değişiklik usulüne göre tescil ve ilanı gereklidir (Özmen, 1993, s.240). 3.5. Esas Sermayede Değişiklik (TTK.516 – 517) 3.5.1 Esas Sermayede Değişiklik Kuruluşa ilişkin yasal kuralların uygulanması gerekir (TTK.516). Ana sözleşme metni hazırlanırken, sermayeyi ayın (nesne) olarak koymayı üstlenen ortağın koyacağı aynın neden ibaret olacağı, değerin nasıl biçileceği, üstlendiği sermayeye ne miktarda mahsup olunacağı bunun karşılığı olarak esas sermayeden kendisine ne miktarda bir katılma payı düşeceği hususlarının açıkça yazılması zorunludur. Artırılan sermaye kesimi için yeni ortaklar alınması olanağı vardır. Her ortak sermayesi oranında, esas sermayenin artırılmasına katılmayı isteyebilir (KİPER, 1995, s.322). 3.6. Sermayenin Azaltılması Bugünkü enflasyon ortamında, bir şirketin sermayesini azaltması bir ütopya gibi görünmektedir. En azından, sabit sermayenin değeri, durduğu yerde artmaktadır. Türkiye’nin bugünkü ekonomik koşulları içinde bir hayalde olsa, TTK. bu ihtimali görmüştür. Zarar sonucu bilançoda ortaya çıkan açığın amortisman yolu ile kapatılması amaçlansa bile, alacaklılar çağrılır ve bildirilen alacaklılara ödeme yapılır, güvence verilir. Sermaye azaltımının diğer nedenleri kısaca, o yılki zararın sermayeden düşülmesi, ortaklardan birinin şirketten ayrılarak sermayesini çekmesi gibi sıralayabiliriz (KİPER,1995, s.324 – 325). 3.7. Limited Şirketlerde Kar Dağıtımı Ortaklar yönünden kar; şirkete ayırdığı servetin geliridir. Kar dağıtılmasından söz etmek için, şirketin çalışma dönemi sonunda ticari bilançosuna göre kesinleşen bir kar bulunmalıdır (TTK.533). Kar’ın dağıtılabilir olması için, hesapları görülen dönem içindeki faaliyetten doğması zorunluluğu yoktur. Bilanço yılında kar hiç elde edilmemiş yada az, miktar elde edilmiş olsa da, sözü edilen yedek akçelerden aktarmalar yapmak suretiyle dağıtılacak kar elde edilebilir (TTK.469/2). Şirketin kar payı dağıtabilmesi için, esas sermayesini aşan bir değer fazlasının varlığı zorunlu ise de, öncelikle varsa zararların kapatılmasına ayrılacağı şirket ana sözleşmesinde belirtilen ihtiyari yedek akçeden böyle bir zarar oldukça, kar payı dağıtılması yönünde gidilemez. Kar’ın dağıtımı için genel kurulun karar vermesi gerekir. Bu kararlar ise; ü Genel kurul, kar’ın dağıtılması için, önce safi kar’dan yasal yedek akçeyi ayırır (TTK.466). ü Ana sözleşmede kurulun üzerinde tasarruf edeceği kar bölümü bırakılmayabilir. ü Ortaklar, şirket ana sözleşmesinde başka türlü hüküm bulunmadıkça, sermaye koyma borçlarını yerine getirdikleri oranda, yıllık bilançoya göre elde edilen safi kar’dan pay alırlar (TTK.533). ü Haksız yere alınan kar, ortakça geri verilir (KİPER,1995, s.348). 4. LİMİTED ŞİRKETİN İNFİSAM VE TASFİYESİ 4.1. İnfisah Sebepleri ü Ortakların sayısı bire iner ve makul sürede ikiye çıkmaz ise mahkeme kararıyla, ü Şirketin zaruri organı mevcut olmazsa ve malul sürede oluşmaz ise, mahkeme kararıyla, ü Ana sözleşmede yazılı infisah sebepleri oluşursa, ilgililerin hareketiyle, ü Şirketin iflasına karara verilirse, ü Ortaklardan birinin isteği üzerine mahkeme karar verirse, ü Ticaret Bakanlığınca yapılan denetim sonucu raporlara göre fesih cihetine gidilmesiyle, Limitet Şirket ortaklarından birinin iflası halinde, iflas idaresi en az altı ay öncesinden ihbar ederek şirketin feshini isteyebilir (TTK.522). Ortaklardan birinin payının haczinde de aynı isteği icra müdürü yapabilir. Bu taleplere karşı, TTK.523 madde de belirtilen, özü şu veya bu yolla, feshi doğuran alacağın ödenmesine oluşan tedbirler ortaklarca alınmazsa, şirket infisah eder. Feshedilen – infisah eden şirketin bu hali ticaret siciline tescil ve ilan edilir (Özmen, 1993, s.241). 4.2. İflastan Başka Bir Nedenle İnfisah Oluştuğunda Şirketin Tasfiyeye Girmesi Limitet şirket, anonim şirket tasfiyesinde geçerli olan yol ve yöntemlerle tasfiye edilir (TTK.522). Hatırlanacağı gibi, tasfiye haline giren şirket “ Tasfiye halinde Ltd.Şirket” unvanı altında tasfiye bitinceye kadar tüzel kişiliğini korur. Tasfiye memuru olarak, ana sözleşmede aksine hüküm yoksa tasfiyeyi müdürler yürütür. Tasfiye memurları, şirketin tüm aktifini paraya çevirip, harçları ödemek ana faaliyeti, etrafında çalışır. Ancak istisnaları olabilir. Varlıkların satışı, değerlendirilmesi için genel kurallara uyulur. Anonim şirketler için bu konuda geçerli esaslar burada da uygulanır. Tasfiye başlarken bilanço, envanter tanzimi, dönemsel hesap verme, satış yöntemleri, alacaklıya ödeme biçimleri, icabında tasfiyeden vazgeçme, tasfiye memurlarının sorumluluğu, net bakiye oluşursa ortaklara dağıtım vs. hususlarda anonim şirket uygulamaları esastır. Tasfiye bitince ve dağıtım olunca kapanış bilançosu, raporlar, şirket ortaklarına aktarılarak defterler korunmak üzere usulen noterliğe tevdii edilir. Tasfiyenin bütünü ticaret siciline kaybedilerek, şirket sicilden silinir ve keyfiyet usulen ticaret sicili gazetesinde ilan edilir (Soydan, 1996, s.212). 5. LİMİTED ŞİRKETLE İLGİLİ MUHASEBE KAYITLARI 5.1. Kuruluş İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi İki kurucu ortak bir araya gelerek 2.000.000.000 TL sermayeli Uras Ticaret Ltd.Şti adı altında şirket kurmaya karar verdiler. Ortakların sermaye taahhütleri aşağıdaki gibidir. Ortak U = 500,000,000 TL mal = 400,000,000 TL nakit = 100,000,000 TL Demirbaş Ortak S = 1,000,000,000 TL nakit Yukarıdaki bilgilere göre, şirketin kuruluş bilançosunu düzenleyiniz. Ayrıca şirketin kuruluşu için 105.000.000 TL harcanmış, 2.200.000 TL KDV şirket kasasından ödenmiştir (Çaldal, 1999,s.389). 1. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 501. Ödenmiş Sermaye 2,000,000,000 501.01 Ortak U = 1,000,000,000 501.02 Ortak S = 500,000,000 500 Sermaye Hesabı 2,000,000,000 2. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 100. Kasa Hesabı 1,400,000,000 153. T.Mallar Hesabı 500,000,000 255. D.Başlar Hesabı 100,000,000 501. Öd.Sermaye Hes. 2,000,000,000 501.01. Ortak U = 1,000,000,000 501.02. Ortak S = 1,000,000,000 3. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 262. Kur.Org.Gid.Hes. 105,000,000 191. İnd.KDV 22,000,000 100 Kasa Hesabı 127,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 100 Kasa Hesabı 152 T.Mallar Hesabı 191 İnd.KDV.Hes 127.000.000 500.000.000 22.000.000 1.273.000.000 255 D.Başlar Hesabı 262 Kur.Or.Gid 500 Sermaye Hesabı 105.000.000 2.000.000.000 501 Öden.Ser 2.000.000.000 URAS LTD.ŞTİ. …../…./…. TARİHLİ BİLANÇOSU PASİF 100 KASA 1.273.000.000 500 SERMAYE 2.000.000.000 153 T.MALLAR 500.000.000 191 İND.KDV 22.000.000 255 D.BAŞLAR 100.000.000 262 KUR.ÖR.GİD 105.000.000 2.000.000.000 2.000.000.000 5.2. Sermayenin Arttırılmasına İlişkin Kayıt D Ltd.Şti.sermayesi 2,500,000,000 TL. dir. Sermayenin yeterli olmadığını gören ortaklar, sermayeyi 3,000,000,000 TL daha artırmak istemişlerdir. Ortak “D” 1,800,000,000 TL “G” ise, 1,200,000,000 TL taahhütte bulunmuşlar ve taahhütlerin 2/4’ünü ödemişlerdir (ÇALDAĞ,1999, s.405). 1. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 501. Ödenmiş Sermaye 3,000,000,000 501.01 Ortak D = 1,800,000,000 501.02 Ortak G = 1,200,000,000 500 Sermaye Hesabı 3,000,000,000 2. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 100. Kasa Hesabı 1,500,000,000 501. Öd.Sermaye Hes. 1,500,000,000 501.01. Ortak D = 900,000,000 501.02. Ortak G = 600,000,000 3. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 131. Ort. Alacaklar 1,500,000,000 501. Öd.Sermaye Hes. 1,500,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 100 Kasa Hesabı 131 Ortak Alan 500 Serm.Hs. 1.500.000.000 3.000.000.000 501 Ödenmiş Sermaye 3.000.000.000 105.000.000 2.000.000.000 501 Öden.Ser 3.000.000.000 1.500.000.000 1.500.000.000 5.3. Sermayenin Azaltılmasına İlişkin Kayıt B Ltd. Şti. sermayesi 12.000.000.000 TL dir. %30 azaltılmasına karar veren ortaklar gerekli yasal işlemler tamamlandıktan sonra azaltılan sermayenin ortaklara nakden ödenmesine karar vermişlerdir (ÇALDAĞ, 1999,s.407). 100 KASA HESABI 331 ORT.BORÇ 3.600.000.000 (XXX) 3.600.000.000 3.600.000.000 3.600.000.000 501.01. Ortak A. 1.800.000.000 501.02. Ortak B. 1.800.000.000 331. ORT.BORÇ.HS. 3.600.000.000 500 SERM.HS. 331. ORT.BORÇ.HS. 3.600.000.000 3.600.000.000 100 KASA 3.600.000.000 5.4. Kar Dağıtımına İlişkin Kayıt Yanık Ltd.Şti. 1995 yılı kurum ticari bilanço kar’ı 5 milyar TL dir. Şirketin bu kar’ının 1 milyar TL’si iştirak kazancıdır. Yıl içinde tahakkuk eden geçici vergi 600 milyon TL. dir. Bu duruma göre kar dağıtımı aşağıdaki gibidir (ÇALDAĞ,1999, s.428). a) Kurumlar Vergisi ve Fon Hesaplaması Kurumlar Kazancı : 5,000,000,000 İstisnalar : 1,000,000,000 - İştirak Kazancı Kurumlar Vergisi Matrahı : 4,000,000,000 Kurumlar Vergisi (%15) : 1,000,000,000 Fon Payı (%10) : 100,000,000 %20 Oranlı (Asgari) Kurumlar Vergisi Matrah : 5,000,000,000 - Kurum Kazancı : 5,000,000,000 - İştirak Kazancı (-) : 1,000,000,000 Kurumlar Vergisi (%10) : 800,000,000 Fon Oranı (%10) : 80,000,000 b) Gelir Vergisi Stopajının Hesaplanması Stopaj Matrahı : 3,000,000,000 - Kurum Kazancı : 5,000,000,000 - İndirimler (-) : 2,000,000,000 - İştirak Kazancı : 1,000,000,000 - Kurumlar V. : 1,000,000,000 %20 Stopaj : 600,000,000 %10 payı : 60,000,000 1. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 691. DÖN.KAR’I VER 1,760,000,000 DİĞ.YAS.YÜK.KAR 01. Kur.V = 1.000.000.000 02. Gid.Sto. = 600.000.000 03. Fon = 160.000.000 370 DÖN.KAR’I VER. 1,760,000,000 YAS.YÜK.KAR 2. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 690. DÖN.KAR ZAR 5,000,000,000 692 DÖN.NET.KAR-ZARAR : 3,240,000,000 691 DÖN.KAR.V.D.Y.Y.K. : 1,760,000,000 01. Kur.V = 1.000.000.000 02. Gid.Sto. = 600.000.000 03. Fon = 160.000.000 3. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 692 DÖN.NET.KAR-ZARAR : 3,240,000,000 690 DÖN.NET.KARI : 3,240,000,000 4. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 371. DÖN.KAR.PEŞ.ÖD. : 6,000,000,000 VER.DİĞ.YA.YAK. 193 PEŞ.ÖD.VER.FON : 6,000,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 5.5. Tasfiyeye İlişkin Kayıt Kar payları eşit iki ortaktan oluşan Tamer Ltd.Şti. tasfiye dönemine girmiş olup, son bilançosu şöyledir. TAMER LTD.ŞTİ. …../…./…. TARİHLİ BİLANÇOSU PASİF 100 KASA 1.500.000.000 15.000.000.000 50.000.000 600.000.000 9.500.000.000 2.050.000.000 6.500.000.000 2.900.000.000 3.200.000.000 4.300.000.000 20.750.000.000 24.850.000.000 Tasfiye döneminde varlıkları paraya çevrilmesi ve borçları ödeme koşulları şunlardır. - Mallar 8.000.000.000 TL satıldı - Alacaklar %20 ıskontoyla tahsil edildi - Demirbaşlar 2.50.00.0 TL satıldı - Borç senetleri ve satıcılar bilanço değeriyle ödendi - Tasfiye gideri olarak 150.000.000 TL ödendi - Tasfiye memuruna 300.000.000 TL ödenmiş olup kesinti tutarı 123.000.000 TL’dir (ALTUNİŞ,1996:97). 1. ──────────────────────┤ ├─────────────────── Bilonço Kaydı 2. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 100 KASA 15,700,000,000 689 DİĞ.OL.DIŞI GİD.ZAR 3,500.000.000 153 TİC.MALLAR 9,500,000,000 120 ALICILAR 6,500,000,000 255 D.BAŞLAR 3,200,000,000 3. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 320 SATICILAR 2,900,000,000 321 BORÇ SNT 4,300,000,000 100 KASA 7,200,000,000 4. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 689 DİĞ.OL.D.GİD.ZAR 450,000,000 100 KASA 327,000,000 360 ÖD.VER.FON 123,000,000 5. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 360 ÖD.VERGİ FON 123,000,000 100 KASA 123,000,000 6. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 102 BANKALAR 9,550,000,000 100 KASA 9,550,000,000 7. ──────────────────────┤ ├─────────────────── 690 DÖN.KAR/ZARAR 3,950,000,000 689 DİĞ.OL.DIŞ GİD.VE ZAR. 3,950,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 591 DÖN.KAR/ZARAR 3,950,000,000 690 DİĞ.OL.DIŞ GİD.VE ZAR. 3,950,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 100 KASA 102 BANKALAR 1,500,000,000 7,200,000,000 50,000,000 15,700,000,000 327,000,000 9,550,000,000 123,000,000 9,600,000,000 9,500,000,000 17,200,000,000 AKTİF BİLANÇO PASİF 9,600,000,000 500 SERMAYE 15,000,000,000 540 YED.AKÇE 600,000,000 580 GEÇ.YIL.ZAR (2,050,000,000) 591 DÖN.NET.ZAR (3,950,000,000) 9,600,000,000 9,600,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 500 SERMAYE 15,000,000,000 540 YASYED. 600,000,000 591. DÖN.NET.ZAR 3,950,000,000 580. GEÇ.YIL.ZAR 2,050,000,000 331. ORTAKLARA BORÇ 9,600,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 331. ORTAKLARA BORÇ 9,600,000,000 102. BANKALAR 9,600,000,000 ──────────────────────┤ ├─────────────────── 6. SONUÇ Sınırlı anlamını taşıyan “limited” sözcüğünün sınırlı sorumluluk anlamında kullanıldığı limited şirketin ülkemizdeki uygulamasına benzer ilk örnek, Almanya’da (özellikle sömürgeleriyle olan ticarette) kullanılan ortaklık türü olarak oluşturulmuştur. Diğer ülkelerin yanı sıra ülkemizdeki limitet şirketlerin gelişmesine de Alman limitet şirket uygulaması örnek olmuştur. Kolektif ve komandit şirketlere oranla tarihsel açıdan yeni olan limitet şirketler, günümüz ticari hayatın gereklerine uyum sağlamaları nedeniyle anonim şirketlerden sonra en çok uygulanma alanı bulan sermaye şirketidir. Limited şirket Türk Ticaret Hukukuna 1926 tarihli, Ticaret Kanunuyla girmiştir. 1925 tarihli Fransız Ticaret Kanununda yer alan Limitet Şirket tanımından alınan limited şirkete ilişkin hükümler ticaret hayatımıza uyum sağlayamamış, bu kez 1957 yılında kabul edilen yeni Türk Ticaret Kanununda İsviçre Borçlar Kanununun limitet şirketlere ilişkin hükümler adapte edilerek bugün geçerli olan uygulama geliştirilmiştir. İşte bu nedenlerden dolayı ve ilgimi çektiğinden limited şirketler konusunu seçtim. Bu araştırma konusunu amacına uygun anlatımı, özgün ve anlaması açık bir şekilde hazırlayabildiysem ne mutlu bana. | ||
|
Bu konuyu arkadaşlarınızla paylaşın |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |