özgeçmiş yazarken...

[aysedeniz]

Özgeçmiş; becerileriniz,deneyimleriniz, eğitiminiz ve şimdiye kadar yaptıklanızla ilgili olarak yazdığınız kısa bir özettir. Hayat hikayeniz değildir. Bir sayfayı geçmemelidir; uzmanlığınız ve deneyimleriniz çok fazlaysa bir buçuk, en fazla iki sayfa olmalıdır.

Özgeçmişinizi yoldaki bir işaret levhası gibi düşünmelisiniz. İlk bakışta neyin önemli olduğunu göstermeli, kolay okunmalı ve okuyana, "İşte aradığım kişi bu olabilir" dedirtmelidir.
Özgeçmişinizi aynı zamanda kendi reklamınız gibi de düşünebilirsiniz. Her gün televizyonlarda pek çok reklam izliyoruz. Bazısını unutup gidiyoruz; bazısının skeçleri hoşumuza gidiyor; oysa bazıları bizde o ürünü deneme isteği uyandırıyor. Uzmanlar eleman seçen kişilerin okumak için ele aldıkları özgeçmişlerde en önemli izlenimi ilk 30 saniye içinde edindiklerini belirtiyorlar. Ve bu ilk izlenim olumlu olursa, o kişiyi görüşmeye çağırıyorlar.
Yazmaya başlamadan önce :

Yazmaya başlamadan önce iki konuda ön çalışma yapılması yaralardır:

• Kendimizi değerlendirmek
• Başvurduğumuz işle ilgili olarak hangi beceri ve özelliklerin arandığını belirlemek.

Oturup düşünün: İş konusundaki ihtiyaçlarınız ve beklentileriniz neler? Nasıl bir ortamda nasıl kişilerle çalışmak istiyorsunuz? Ne kadar ücret talep edeceksiniz? Hangi becerilere sahipsiniz? İnsan olarak üstün yanlarınız hangileri? Bunu yaparsanız sadece özgeçmişinize neler yazacağınızı belirlemekle kalmayacak, aynı zamanda iş hayatından ne beklediğinizi de belirlemiş olacaksınız.
Genelde iş ilanlarında bir iş için ne gibi özellikler arandığı belirtilir. Başvurduğunuz iş ile ilgili her tür bilgiye sahip değilseniz, bunları edinmenin yollarını arayın. Çünkü başka türlü o işe uygun olup olmadığınıza ya da o işin size uygun olup olmadığına karar veremezsiniz.
Yazarken Dikkat Edilecek Noktalar :

• Reklamınızı Yapın. O işle ilgili beceri ve yeteneklerinizi ön plana çıkartın.
• Etkin Fiiller Kullanın. Kullandı, iki katına çıkardı, planladı, kurdu, değiştirdi, bitirdi, başardı gibi. Bu tür fiillerin özelliği açıklayıcı ve etkileyici olmalardır.
• Bütünsel Bir Biçim Seçin. Satır aralıkları, başlıklar, öne çıkartılmak istenen bölümler; bunların tümü belirli bir biçim taşımalı ve bu biçim baştan sona uygulanmalıdır.
• Tarih Sıralamasını Tersten Yapın. Her bölüm altında yer alan bilgileri en son durumdan daha eski tarihteki duruma göre sıralayın.
• Cümle Yapısının Düzgün Olmasına, İmla Hatalarının Bulunmamasına Özen Gösterin. Yazı yazma konusunda zorluklarımız olabilir; bu durumda Türkçesi düzgün bir tanıdık, akraba ya da komşudan yardım talep edebiliriz.
• Temiz Bir Dosya Kağıdı Kullanmaya ve Görsel Açıdan Çirkinlikler Bulunmamasına Özen Gösterin. Başlıkların bir hizada, iki nokta üst üstelerin alt alta gelmesi gibi. Kötü bir el yazısıyla yazılmış ya da üstüne çay dökülmüş bir kağıdı kimse eline almak istemez. Bu konuda da bir tanıdığınızdan yardım isteyebilirsiniz. Şimdilerde herkes çevresinde bilgisayarı olan bir dosta sahip. Gerçek bir dost sizden böylesi bir yardımı esirgemeyecektir.
• Özgeçmişiniz Sizi Tanıtsın, Özel Olsun. Bu belli kalıplar kullanılmayacak anlamına gelmez. Örneğin bir makine operatörlüğüne talip oluyorsanız, çocukluğunuzda bir araba tamircisinin yanında çalıştığınızı belirtmelisiniz.Veya bir yuva öğretmenliğine başvuruyorsanız, eğitim bilgilerinizin yanı sıra üç kardeşinize ya da komşu çocuklarına baktığınızı eklemeyi unutmayın.

Özgeçmişin ana başlıkları:

Her özgeçmişte bulunması gereken ana başlıklar vardır. Bunlar:

• Ad, Soyad, Adres ve Telefon.
• Egitim.
• İş Tecrübesi.
• Yabancı Dil.
• Hobiler ve İş Hayatı Dışındaki Faaliyetler.
• İş ve Kariyer Hedefi.
• Kişisel Bilgiler.

Ad, soyad, adres ve telefonun temiz bir dosya kağıdının en üstüne ortalanarak yazılması tavsiye edilir. Bu bölüme başlık koymak iyi olmaz. (Örneğin Adı: Ahmet, Soyadı: Temizkan diye yazmayın. Ahmet Temizkan demek yeterli olur) Verdiğiniz telefon numaralarının iş saatleri içerisinde ulaşılabilir olaması gerekir. Adresinizi yazarken posta k****u unutmayın. E-posta adresiniz varsa eklemeyi ihmal etmeyin.
Yeni mezunlar açısından eğitim bilgilerinin başa alınması yararlı olur. Burada da bütün okulların sıralanması gerekmez, ama başvurduğunuz işle ilgili önemli bir eğitim almışsanız veya (proje, doktora tezi gibi) çalışmalarınız varsa bunları mutlaka belirtmelisiniz. Yeni mezun değilseniz, özgeçmişinizin en önemli bölümü iş tecrübesi bölümüdür. Buraya da, o güne kadar çalışmış olduğunuz bütün tam ya da yarı zamanlı işleri sıralamanız gerekmez. Ancak size başvurduğunuz işle ilgili beceri kazandırmış olanları mutlaka yazın. "Ben" dilinden uzak durun. Sakın: "Yeni tornayı ilk ben kullandım." - "En yüksek satış gelirini ben sağladım." demeyin. Bunun yerine: "CNC tornayı öğrendi ve kullandı." - "Diğer elemanlara oranla ayda yüzde 20 daha fazla satış yaptı." gibi ifadeler yerinde olur.
Genelde en son işe en çok yer ayırmak yerinde olur. İlk işlerden daha az, sonrakilerden daha fazla söz edin. İşverenler genellikle iş hayatınızın gelişimini merak ederler, en çok da en son çalıştığınız yer ile ilgilenirler. Amirlerinizin ya da patronlarınızın adlarını belirtmek gerekemez. Ne var ki, o kişi sektörde çok tanınmış biriyse, sizin açınızdan artı puan getireceği için adını verin.
Hobi ve iş hayatı dışındaki faaliyetlerinizi sakın önemsiz görmeyin. Bunlar sizi değişik alanlardaki insani ilişkileriniz ve becerileriniz açısından desteklerler. Ancak "Sinemaya gitmek", "kitap okumak", "hareketli ortamlarda bulunmak" ya da "seyahat etmek" gibi genel şeyler hakkınızda hiçbir ipucu vermediği için bir anlam taşımazlar. "Üç yıl semt futbol takımının kaptanlığını yaptı", "Tahtadan oyuncak yapar", "Gitar çalar", "Selçuklu eserlerinin bulunduğu illeri gezer" gibi daha somut ve gerçekten anlatan faaliyetlerinizi belirtin.
Eğer başvurduğunuz iş yabancı dil bilmenizi gerektiriyorsa, özgeçmişinizde mutlaka bir "yabancı dil" bölümü bulunmalıdır. Burada, "çok iyi", "iyi", "orta" gibi sıfatlardan kaçınılması tavsiye ediliyor. Bunun yerine o dili nerede ve nasıl öğrendiğinizden bahsetmeniz yerinde olur. "Makine kullanma talimatlarını anlayıp uygulayacak düzeyde İngilizce", "Alman Kültür'de üç yıl kursa gitti" ya da "İki yıl İngiltere'de çalıştı" diyebilirsiniz.
Kişisel bilgiler bölümüne de yine o işle ilgili önemli görülen şeyler yazılmalıdır. Örneğin bir satış elemanı sürücü ehliyeti sahibi olduğunu; bir özel koruma adayı boyunu, kilosunu ve yaptığı sporu; erkekler de askerlik durumunu mutlaka yazmalıdır.