Dolmabahçe

IV. Taht-Tören Odası

Sarayın en büyük odasıdır. 1800 metrekare büyüklüğündedir. Eğer nişleri de içine alırsal 2250 metrekareye ulaşır. Ell altı kolon, otuz altı metre yüksekliğindeki kubbeyi taşımaktadır. Haremdeki kadınlar üst balkondaki koridordan aşağıdaki töreni izlerlerdi. Tüm duvarlar ve tavan motiflerle kaplanmıştır. Çok gösterişli bir kristal avize odanın ortasında bulunmaktadır. Kraliçe Victoria’nın hediye ettiği sanılan bu avize, dört buçuk ton ağırlığındadır. Altında 120 metrekarelik bir halı vardır.
Salon, bodrumdaki tesislerden elde edilen sıcak havanın sütun diplerinden içeri verilmesiyle ısıtılmakta, böylelikle soğuk mevsimlere rastlayan törenler daha sıcak bir atmosferde yapılabilmekteydi. Geleneksel bayramlaşma töreni günlerinde, Topkapı Sarayı’nda bulunan altın taht bu salona getirilerek kurulur ve padişah bu tahtta devlet ileri gelenleriyle bayramlaşırdı. Galeriler ise elçilik görevlilerine, Saray Orkestrası’na, bay ve bayan konuklara ayrılmıştı.
Dünyadaki saraylar içerisinde en büyük balo salonlarından birine sahip olan Dolmabahçe Sarayı, çoğu sarayda bulunmayan bir zenginlik ve ihtişama sahip. Bu ihtişamın yapıtaşlarından biri de balo salonunun 36 metre yüksekliğindeki kubbesinde asılı duran ve ağırlığı 4.5 ton olan kristal avize. Atatürk, İstanbullulara Cumhurbaşkanı olarak ilk bu avizenin altında seslendi ve yıllarca önemli siyasi toplantılar, tebrik ve balolar hep bu avizenin altında gerçekleşti. Son olarak NATO zirvesinde, Cumhurbaşkanı Sezer de ABD Başkanı Bush’u akşam yemeğinde burada ağırladı.
Ancak, bu emsalsiz avizenin tarihinin bugüne kadar hep yanlış aktarıldığı ortaya çıktı. Toplam 4.5 ton ağırlığındaki Türkiye’nin en büyük avizesinin doğru tarihi Başbakanlık Osmanlı arşivindeki çalışmalar sonucu gün ışığına çıkarıldı.
Avize, İngiltere Kraliçesi Victoria tarafından Abdülmecit’in yeni yaptırdığı saraya hediyedir diye anlatılıyor. Özellikle hediye edilmesi hususu, rehberkitaplarda,turistik kaygı taşıyan kitaplarda yanlış bilgi devam ediyor.Aslında bu avize ilk olarak 1852’nin 9 Nisan’ında Osmanlı Devleti tarafından sipariş edilmiş. Avizenin 6500 lira eden bedeli, sigorta ve komisyon bedeli, o dönemin padişahı Abdülmecit’in “gereğinin ödenmesini emreden “verile” fermanı da bu tarihi avizenin hediye olmadığını kanıtlıyor. “Emsali yok” denilen Dolmabahçe Sarayı’nın dev avizesi artık doğru tarihiyle her zamanki yerinde asılı duruyor.