Osmanlı Devleti kronolojisi

[Constantin]

1800-1899 yılları arası
* 1800 - Takvimlerin Jacques Cassini Zicin'e göre hazırlanmaya başlaması
* 1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları (Mart)
* 1801 - Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi
* 1801 - Mısır'ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)
* 1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi
* 1802 - Paris Antlaşması Fransa ile barış (25 Haziran)
* 1804 - Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
* 1805 - Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması
* 1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
* 1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini (Temmuz)
* 1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi İkinci Edirne Vak'ası
* 1806 - Osmanlı-Rus Savaşı
* 1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
* 1806 - Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması (Ocak)
* 1806 - Memleketeyn'in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)
* 1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması Haccın engellenmesi
* 1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)
* 1807 - İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart - Eylül)
* 1807 - Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma (25 Mayıs)
* 1807 - III Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası (29 Mayıs)
* 1808 - Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi (29 Mayıs)
* 1808 - Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması (28 Temmuz)
* 1808 - Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
* 1808 - Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)
* 1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
* 1810 - II Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması
* 1810 - İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi
* 1812 - Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
* 1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu
* 1812 - 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi (28 Mayıs)
* 1816 - Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
* 1817 - Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
* 1821 - Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması (Şubat - Mart)
* 1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
* 1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
* 1824 - Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St Pierre mektebinin kurulması
* 1826 - İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
* 1826 - Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
* 1826 - Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması (14 Haziran)
* 1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi (7 Ekim)
* 1827 - Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
* 1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G Donizetti, II Mahmud'a)
* 1827 - Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması
* 1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
* 1827 - Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi (Temmuz)
* 1827 - Navarin Deniz Savaşı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
* 1828 - Rusya'nın savaş ilan etmesi (26 Nisan) (1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı)
* 1829 - Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
* 1829 - Deli Teşkilatının kaldırılması
* 1829 - Edirne Antlaşması : Yunanistan'ın bağımsızlığı (14 Eylül)
* 1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
* 1830 - Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
* 1830 - Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
* 1830-1831 - Nüfus sayımları
* 1830 - Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
* 1831 - İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
* 1831 - Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
* 1831-1834 - İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
* 1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri (1 Kasım)
* 1832 - Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi
* 1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
* 1832 - İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
* 1832 - İngiliz postalarının kuruluşu
* 1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması (29 Ocak)
* 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
* 1833 - Feshanenin kuruluşu
* 1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
* 1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi (5 Nisan)
* 1833 - Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Antlaşması (Mayıs)
* 1833 - Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)
* 1833 - Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)
* 1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
* 1834 - Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi
* 1835 - Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
* 1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede)
* 1836 - Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (11 Mart)
* 1837 - Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
* 1838 - Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
* 1838 - Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
* 1838 - Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
* 1838 - Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye'nin kurulması (24 Mart)
* 1838 - İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması'nın imzalanması (16 Ağustos)
* 1839 - Kaime-i mutebere-i nakdiyye'nin çıkarılması
* 1839 - Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
* 1839-1844 - Dr Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
* 1839-1845 - Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
* 1839 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar başlaması, Nizip Savaşı (24 Haziran)
* 1839 - II Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi (1 Temmuz)
* 1839 - Tanzimat Fermanı'nın ilanı (3 Kasım)
* 1840 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz 1851'de bu kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
* 1840 - Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
* 1840 - Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
* 1840 - Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
* 1840 - Posta Nezareti'nin kurulması
* 1840 - Namık Kemal'in doğumu (21 Aralık)
* 1841 - Lübnan olayları
* 1841-1906 - Ahmed Ali Paşa'nın doğumu (ressam)
* 1841 - İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması (24 Mayıs)
* 1841 - Londra Boğazlar Antlaşması (13 Temmuz)
* 1842 - Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
* 1843 - Hereke Fabrikası'nın kurulması
* 1843 - Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
* 1844 - Tashih-i sikke (1 Şubat)
* 1844 - Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
* 1845 - İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması
* 1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
* 1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti (Ocak)
* 1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
* 1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
* 1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
* 1846 - Rus Ticaret Muahedesi
* 1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
* 1846 - Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
* 1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
* 1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
* 1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
* 1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
* 1847 - Recaizade Ekrem'in doğumu (1 Mart)
* 1848 Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
* 1848 Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
* 1848 İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
* 16 Mart 1848 İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması
* 18 Kasım 1848 Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi
* 1849 Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı
* 1850 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında
ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı