Halk Şiirlerinde Gurbet Teması

[Meric]

Gurbet-2 şiirinde ise gurbet içinde gurbeti yaşadığını söyler, Kırık Mızrap şairi: Gurbet içinde gurbet, / Yandım bîhuzûr oldum. / Hasret içinde hasret, / Hem boşaldım, hem soldum. / Ben ki, bir baht-ı kare, / Dolaştım âvâre âvâre, / Bahtıma tam emâre, / Bir yeşerdim, bir soldum.../ Kah çöl gibi kavruldum; / Kah bulut gibi doldum; / Damla damla savruldum, / Düşe düşe göl oldum.../ Bahar geldi çiçekler, / Yapraklarda böcekler; / Yol yol gezer emekler, / Ben dururken yoruldum. Bu şiirdeki gurbet, görüldüğü gibi sılaya göz kırpan bir yorgun kafiye ile bezeniyor.

Kırık Mızrap-2’nin ilk şiiri: Ben Geldim. Bu şiirde kıt’a sonlarında hep, Aç kapını, tut elimden ben geldim! mısraı tekrarlanır. Üçüncü şiirin başlığı da: Aç Kapını... Orada, İç içe gurbetteyim, yok gurbetlerin dibi, denilerek gurbet ikliminin dehşeti duyurulmaya çalışılmaktadır. Bu dehşet ikliminden ancak mutlak sılanın tecellisiyle kurtulmak mümkündür: Duyayım kalbimde tecelli ettiğin anı / Ve bakışlarım sonsuzun rengine boyansın! / Göreyim şevkin vuslâta döndüğü zamanı; / İsterse artık her yanım ateşlere yansın.../ O öyle bir hâl ki, orda güneş bir bengisu, / Madde çözülüp mânânın bağrında erimiş; / Ruh tecelli avında, gönülde kurmuş pusu / Herkes bir büyülü temâşâ ufkuna ermiş’tir.

Bütün bu oluşların zirve noktası, asıl vuslat iklimi, öz yurt, gerçek sıla, şu mısralarda dile gelir: Boşlukta dönen benliğimi aşkınla doyur! / Tecelli et gönlüme, “bu da beytim” deyiver... Şairin, asıl vatanı, Sevgili’nin Evim deyip konduğu Gönül Yurdu’dur. Bu yurt abad olmalıdır.

Gözlerimiz ufukta sürekli tulû bekler / Mihnetkeş garipleri bir de ünsünle yad et! / Bahçelerde bağlarda her zaman güller açsın! / Gül günlerini artık bizlere de mu’tâd et! / Uçmak için sonsuza güçlü kanat ver bize / Son arzumuzdur ya Rab gönlümüzü âbâd et! Garip, gönlü abad olunca gurbetten kurtulur. Kurtulur ama, bu kurtuluş, ruh için bir mevsimdir. Ruhun gurbet ve sıla mevsimleri vardır. Bunun için şair: Ağla gözlerim ağla, ırmaklarda gün dönsün! / Ağla, vadiler Nil, dağlar Tûr-i Sinâ olsun! / Ağla ki, İbrahim’i saran ateşler sönsün! / Ve yeşeren âsâ ile sihirler bozulsun! der, çünkü, bozulan her büyü ve sihirle yeni mevsimler yaşanacaktır. Ruhun gurbeti bitmez: Tıpkı bir ney gibi bütün ömür boyu zar zar / Ne gurbet biter, ne gurûbu hiçbir zaman. / Mecnûn gibi hep ağlar dolaşır O’nu arar, / Gözleri hicranla dolu, gönlünde hafakan...

Kırık Mızrap şiirlerinde gurbet büyür. Bu dünya sahnesinde yeni bir sıla doğurmak için büyür. Bu, çok sancılı bir büyümedir. Onu da sancılarıyla beraber sonra görelim.