İnşaat Sektöründe Finansal Kiralama

Dünya Bankası’nın bir yan kuruluşu olan ve özel sektör faaliyetlerinin geliştirilmesi için çalışmalar yapan Uluslararası Finans Kurumu (IFC) başlıca banka ve kiralama gruplarıyla birlikte gelişmekte olan ülkelerde kiralama firmalarının kurulmalarına öncülük etmektedir. IFC bu ülkelerde kiralamayla ilişkili olarak yerli sermaye, teknik bilgi veya sermaye sağlayacak yabancı ortaklar ve kamu otoritelerini bir araya getirip kurumlaşmaya yardımcı olmak, yeni kurulan kiralama firmalarının yabancı piyasalarda tanıtımını yapmak kiralamanın gelişmediği ülke yöneticilerine kiralama işlemlerinin düzenlenmesinde danışmanlık yapmıştır.

Tablo 1. Gelişmekte olan ülkelerdeki kiralama firmalarının kuruluşlarına ait bilgiler

Ülkeler

İlk Kiralama Şirketinin Kuruluş Tarihi

Brezilya

1966

Şili

1978

Kolombiya

1974

Dominik Cumhuriyeti

1983

Ekvador

1979

Hindistan

1973

Endonezya

1975

Ürdün

1982

Güney Kore

1972

Malezya

1974

Meksika

1961

Gelişmekte olan ülkelerdeki kiralama firmalarının kuruluşlarına ait bilgiler Tablo 1’de görülmektedir.
Avrupa Topluluğu, Topluluk içinde bankacılık sektörünü uyumlu hale getirmek için Merkez Bankalarını, finansal kuruluşları kapsayan talimat taslakları düzenlemektedir. Ancak özellikle leasing işlemleri için talimatlar düzenlenmiştir.
Avrupa Topluluğu, bütün leasing şirketlerini kapsayan tek bir çalışma izni sistemi üzerinde çalışmalar yapmaktadır. Böylece bütün leasing şirketleri kendi ülkelerinde aldıkları çalışma izinleri ile Avrupa Topluluğu’na üye ülkelerde işlem yapabileceklerdir.

2. Türkiye’de Finansal Kiralamanın Gelişimi

Türkiye’de finansal kiralama, 28.06.1985 tarihli, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile meydana gelmiştir. Leasing ülkemize, ülkemiz finans sektöründe diğer ülkelere kıyasla oldukça geç girmiş olup, son yıllarda hızlı bir gelişme göstermiş bir finansal hizmet türüdür. Özellikle, ülkemizde yeterli ve sürekli orta vadeli kredi sisteminin bulunmayışı nedeniyle leasing bu konuda eksikliği giderici önemli bir sektör olmuştur.
3182 sayılı Borçlar Kanunu’na göre bankalar alacaklarından dolayı sahip oldukları menkul malları elden çıkarmak zorunda oldukları için doğrudan leasing hizmeti verememekte ayrı leasing şirketleri kurmaktadırlar. Türkiye’de leasing şirketleri sadece anonim olarak kurulmakta ve Hazine Müsteşarlığı’nın izni ile gerçekleşmektedir (Arıcan, Uludağ, 1999, s.45).