Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

Oysa, bu eleştiriler, en azından Marxçılık açısından çok da geçerli
sayılmayabilir. Çünkü, gerek Marx, gerekse Lenin, kapitalist ülkelerdeki
devrimin, kimi zaman sömürgelerdeki bağımsızlık eylemlerinden geçtiğini
belirtmişlerdi.
İşin ilginç yanı, sosyalizmin, emperyalizme karşı verilecek bir ulusal
bağımsızlık savaşı ile kurulacağına ilişkin, yeni sol adına ortaya atılan
siyasal kuramlar ve eylemler, merkez-çevre kuramının eleştirilerinin de
dışında bırakılmışlardır. Oysa, bu kuramlar, hem uygulama açısından çok
zengin ve anlamlı, hem de kuramsal açıdan eleştiriye çok açıktırlar.
Örneğin, Afrika'da işçi sınıfının devrimdeki öncü rolünü yadsıyan ve ancak
köylülerle, lumpenproleterlerin devrim yapacağına ya da ulusal bağımsızlık
sonrası işçilerin ve partinin işe yaramayacağına ilişkin savlar, Afrika'daki
siyasal eylemlerin incelenmesiyle çürütülmüş durumdadır
(Woddis, 1975:163-186).