Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk'ün karizmatik bir lider olarak ortaya çıkması ve
topluma egemen olması yanında yeni bir toplumsal yapı oluşturması da Weber'in
modeline bütünüyle uymaktadır. Bilindiği gibi Weber, toplumsal yapının
meşruluğunu kaybetmesi sonunda ortaya çıkan liderin bir süre sonra
izleyicileriyle birlikte yeni bir yapı kuracağını söyler ve buna,
--karizmanın kurumlaşması-- ya da --karizmanın olağanlaşması-- (routinization of
charisma) der (Weber, 1947:358-373). İşte Mustafa Kemal Atatürk, 29 Ekim 1923
tarihinden başlayarak yaptığı reformlarla --karizmasını olağanlaştırmış ve
kurumlaştırmıştır--.
Mustafa Kemal Atatürk'ün Kişisel Karizması
Bir liderin karizması, toplumsal işlevi ile birlikte, ona yakıştırılan
insanüstü ya da doğaüstü özelliklerde kişisel olarak da belirlenir. Burada
önemli olan nokta, herkesin lidere yakıştırdığı bu insanüstü ya da doğaüstü
niteliklerin varlığına liderin kendisinin inanmamasıdır. Çünkü, kendinde
insanüstü ya da doğaüstü nitelikler vehmeden bir kişinin, liderliğin önde
gelen niteliklerinden biri olan gerçekçiliğini koruyabilmesi olanaksızdır.
Şimdi Mustafa Kemal Atatürk'ün karizmasına kişisel açıdan bakalım.