Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

Tarihsel açıdan olaya bakıldığında, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u
fethiyle başlayan Batılılaşma çabaları, Tanzimat ile, Batı denetimine
girdikten sonra bile sürmüş, fakat, savaşın yenilgiyle bitmesi sonunda, havada
kalmış bir süreç durumuna gelmişti. Böylece, İmparatorluğun ya da onu
oluşturan toplum katmanlarının kültürel kimliği de sonu getirilmeyen bir
serüven içinde belirsiz kalmıştı. Hiç kuşkusuz, düşmana boyun eğmiş bir
Padişah'ın simgelediği İslam bu kimliği sürdürecek güçte değildi.
Uluslararası ilişkiler ve dünyadaki güç dengesi bakımından da hem denizleri,
hem petrol bölgelerini denetleyen bir Anadolu. Ortadoğu'da sahipsiz ya da
yalnız İngiliz ya da Rus (Sovyet) nüfuz bölgesi olarak gelişemezdi. Böylece
yalnız Osmanlı'nın iç dinamiği açısından değil, dünyadaki güç dengesinin
belirlediği dış dinamik açısından da, çöken İmparatorluğun enkazı üzerinde
bir liderlik boşluğu, mutlaka doldurulması gereken bir boşluk ortaya
çıkmıştır.
Mustafa Kemal'in Grubu
Grup içi ilişkilere bakıldığında, bu grup Osmanlı generalleri olarak
algılanmak zorundadır. Osmanlı generalleri arasında ise, Enver Paşa'nın
otoriter tutumu ve İttihatçıların siyasal baskısı, ordudaki Alman varlığı,
çok çeşitli cephelerde savaşılması, bu savaşların genellikle yenilgiyle son
bulması, Enver Paşa'nın kaçışıyla simgelenen siyasal ve askeri liderlik
boşluğunu tam anlamıyla toplumsal gerçeğin bir parçası durumuna getirmiştir.