Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

Enver Paşa ile birlikte ordunun komutanlığına atanan Mahmut Şevket Paşa'dan
önce komutayı yürüten Hüseyin Hüsnü Paşa adına yayımladığı bildirilerde,
ordunun bağımsız bir biçimde davrandığını vurguluyordu. Sonradan bu tutumu
Mahmut Şevket Paşa da benimseyerek, daha açık bir biçimde, ordunun, İttihat
ve Terakki'nin bir uzantısı olmadığını söylemişti.
Mustafa Kemal, özellikle bir savaş durumunda kullanılması gerekli olan
ordunun, siyasete karışmasını, ordu gücünü zayıflatıcı ve siyaseti saptırıcı
bir öge olarak gördüğü gibi, Enver ve arkadaşlarını ordu içinde bir hizip
olarak algıladığı için de sivil politikacı ve asker görevli ayırımından
yanaydı.
İttihatçılarla Çatışma
Meşrutiyetin ilanından sonra 1908'de, İttihat ve Terakki'nin birinci
kongresi Selanik'te toplanır. Siyasal bir parti örgütlenmesi açısından fazla
bir aşamanın kaydedilmediği bu kongreden sonra, 1909'da, yine Selanik'te
ikinci kongre yapılır. Bu kongrede Mustafa Kemal aşağıdaki önerileri öne
sürer: 1 ) Cemiyetin bir siyasal partiye dönüştürülmesi. 2) Ordunun siyaset
dışı bırakılması. 3) Cemiyetin Masonlukla olan ilişkilerinin kesilmesi.
4) Cemiyetin üyeleri arasında eşitlik ilkesine dikkat etmesi. 5) Hükümet
işleriyle din işlerinin birbirinden ayırdedilmesi (Aydemir, 1963:147-148) .