Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

Kongre Taktikleri
Redd-i İlhak ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin son aşaması, Sivas Kongresi
ile noktalanmıştır. Padişah'a karşı oluşturulacak siyasal gücün kaynağını ve
Bağımsızlık Savaşı'nın tek elden yönetimini sağlamak üzere girişilen bu
örgütçülük eylemi, yalnız genel toplum düzeyinde değil, kongre düzenlenmesi
ve yönetimi açısından da sürekli bir biçimde özel taktiklerin kullanılmasını
gerektirmiştir .
Birinci sorun, ulusal iradeyi temsil edecek olan bir kongreye Mustafa Kemal
Paşa'nın asker kimliği ile katılmasının sakıncalarıydı. Özellikle dış ülkeler
üzerindeki etkiler bakımından çok önemli görülen bu nokta, Mustafa Kemal'in
ince bir manevrasıyla görkemli bir biçimde çözülmüştü: Kongrenin açılışı için
saptanan (ve sonra onüç gün ertelenen) tarihten iki gün önce, Mustafa Kemal
Paşa bütün görevlerinden istifa ediyor ve --bu andan itibaren hiçbir resmi
sıfat ve memuriyetim yok, bir millet ferdi olarak ve milletten kuvvet ve
kudret alarak vazifeye devam edeceğim.--(Bu noktada, Mustafa Kemal Paşa'nın
İstanbul hükümeti tarafından da görevden alındığı unutulmamalıdır.) diyordu.