Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

Seçim sonrasını Atatürk şöyle anlatmakta:
--Nazım Bey, dakika fevtetmeksizin büyük istical ile Vekalet makamına gidip
ifayı vazifeye başladı. Badehu, Heyeti İcraiye Reisi de bulunmam hasebiyle
beni ziyarete geldi.
Ben, Nazım Bey'i kabul etmedim. Meclisi Alinin, mazharı itimat ve intihabı
olan bir vekili kabul etmemekle, ihtiyar ettiğim muamelenin mahiyet ve
nezaketini elbette takdir ediyordum. Fakat, memleketin büyük menfaati, beni
bu yolda harekete mecbur tutuyordu. Bittabi, hareketimin sebebini izah ve
ispat edeceğimden ve izalı edeceğim noktanın Meclis-i Alice de mühim
görüleceğinden emindim.-- (Atatürk, tarihsiz:500).
Görüldüğü gibi Mustafa Kemal Paşa, tıpkı Falih Rıfkı'nın dediği gibi
davranmaktadır.
Mustafa Kemal Paşa'nın bütün kararları, ince taktik hesaplarıyla birlikte
gerçekleştirilmiştir. Örneğin, dağınık Kuvayi Milliye'den örgütlü ordu
sistemine gitme düşüncesini bile, Ali Fuat Paşa'yı Moskova Elçiliğine
yollayarak gerçekleştirmeye başlamıştı (Atatürk, tarihsiz:504) .