Basın

İstanbul’da bu gazetelerin yanısıra ; Ankara’ya ilk muhabiri gönderen İkdam, akşam, Sebülürreşat gibi gazetelerde Milli Mücadelenin yanında olmuşlardır.

Bu gazeteler Ankara’ya silah, cephane, adam ve haber kaçırma işlerinde fiilen rol almışlar aynı zamanda İstanbul’daki işgalci devletlerin tüm baskılarına rağmen, Anadolu’daki kurtuluş Mücadelesini destekliyerek bağımsızlık ruhunun yaşatılmasında etkili olmuşlardır.

b) Milli Mücadele’nin Karşısında Yer Alanlar
kurtuluş Mücadelesinin karşısında yer alan gazeteler gerek İttihatçı düşmanlığı gerekse padişah yanlısı tutumlarından dolayı Anadolu’daki hareketi tasvip etmemişlerdir. Bu nedenle hem İstanbul hükümeti hem de işgal devletleri tarafından destek görmüşler, onlar için diğer gazetelere uygulanan sansür söz konusu olmamıştır.

Bu gazetelerden bazıları şunlardır:
· Alemdar: 1909-1922 tarihleri arasında çıkmıştır. Gazete Milli Mücadelenin karşısında yer almış, ülkenin kurtuluşunun İngilizler yardımıyla olabileceğini savunmuştur. Özellikle bu konudaki yazılar sorumlu müdürü ve baş yazarı Refi Cevdet (Ulunay) tarafından yazılmıştır.[1] Kendisi 1922 yılında yurt dışına kaçmış ve daha sonra adı vatana ihanet eden 150’likler listesinde yer almıştır. 1938 yılında çıkarılan afla yurda geri dönmüştür.[2]
· Peyam-ı Sabah: 1913-1922 tarihleri arasında İstanbul’da yayınlanmıştır. Gazetenin sahibi Mihran, başyazarı ise Ali Kemal’dir. Günlük olarak yayınlanan gazete Anadolu’daki hareketi sert bir şekilde eleştirmiştir. Gazetede izlenen yol olarak İngiltere ile siyasi diyalog kurularak sorunların çözümü önerilmekte, bu açıdan Kuva-yi Milliye hareketini “cinnet olarak”nitelendirmekte ve onun yöneticilerine “Değiler, Bağiler” diye hitap edilmektedir.[3] Eylül 1922’de gazete kapatılmış ve Ali Kemal ise İzmit’te linç edilmiştir.

Bunlardan başka İstanbul’da Türkçe İstanbul gazetesi Aydede ve Ümit gibi dergilerde Milli Mücadelenin karşısında yer almışlardır.