Dış Ticarette Ödeme Şekilleri

a) Muhabir banka ödemede bulunursa, ödediği tutarı, kendi komisyon ve masraflarını amir bankanın hesabına borç kaydeder. Eğer arada bir rambursman bankası var ise aynı tutarı bu bankadan talep eder.
b) Muhabir banka vesaiki römiz mektubu ekinde amir bankaya gönderir.


X- Lehdar vesaiki akreditif şartlarına uygun hale getirmezse

A- Muhabir banka rezerv konularını amir bankaya iletir ve ödeme yetkisi ister.

B- Muhabir banka, amir bankaya rezervleri bildirmeden önce lehdara rezerv tahtında ödeme yapabilir. Rezerv tahtında bir ödeme geçici ve rücu edilebilir nitelikte bir ödemedir.

XI- Vesaiki alan amir banka 7 gün içinde vesaiki inceleyerek kabul edip etmemeye karar verir.

A- Amir banka vesaiki rezerv koyacak bir eksiklik bulursa durumu muhabir bankaya bildirerek vesaiki emrine amade tuttuğunu veya kendisine iade etmekte olduğunu bildirir.

B- Amir banka vesaiki kabul etmeye karar verirse vesaiki bir ibra makbuzu karşılığında amire teslim eder. Akreditif bedelini nakten ödeyerek veya banka nezdindeki kredisini kullanarak vesaiki teslim alan amir malları gümrükten çeker.

XII- Vesaik muhabir banka tarafından rezerv konmuş veya rezerv tahtında ödeme yapılmış olarak gönderilirse amir banka durumu akreditif amirine bildirir. Akreditif amiri rezervleri kabul eder ise bankaya bir rezerv taahhütnamesi verir. Amir banka, amirden aldığı talimata istinaden muhabire rezervlerin kaldırıldığını bildirir.

Eğer akreditif amiri rezervleri kabul etmez ise amir banka muhabire vesaikin amir tarafından kabul edilmediğini ve vesaiki emrine amade tuttuğunu veya iade etmekte olduğunu bildirir.



1- Alıcı ile satıcı arasında sözleşme imzalanır.
2- Alıcı akreditif açılışı için kendi bankasına başvuruda bulunur.
3- Alıcının bankası akreditifi satıcının bankasına bildirir.
4- Satıcının bankası akreditifi satıcı firmaya ihbar eder.
5- Satıcı firma mallar ile ilgili yüklemeyi yapar.
6- Satıcı firma akreditif vesaikini kendi bankasına teslim eder.
7- Satıcının bankası vesaiki alıcının bankasına gönderir.
8- Alıcı firma bankasına ödemeyi yapar.
9- Alıcı firma bankasından vesaiki teslim alır.
10- Alıcının bankası akreditif bedelini satıcının bankasına gönderir.
11- Satıcının bankası akreditif bedelini satıcı firmaya öder.

1.5.6 Akreditif Analizi

Eline küşat mektubu ulaşan akreditif lehdarının sözkonusu akreditifi incelerken dikkat etmesi gereken noktalar şunlardır.

a) İhracat – İthalat Akreditifi: Yurtdışındaki bir bankadan yurtiçindeki bir bankaya gelen akreditif ihracat akreditifidir. Bunun tam tersi ise ithalat akreditifidir.

b) Akreditifin Açılış Tarihi: Akreditif küşat mektuplarında tarih yıl/ay/gün şeklinde yazılır.


c) Akreditifin Bitiş Tarihi ve Yeri: Akreditifin bitiş tarihi ihracatçı lehine akreditifin geçerli olduğu son tarihtir. Akreditif yeri ise vesaikin amir bankaya ibraz edileceği yerdir.

d) Akreditifin Cinsi: Akreditifin dönülebilir veya dönülemez olduğu gösterilir.

e) Teslim Şekli: Malların alıcıya nerede teslim edileceğini gösterir.

f) Akreditif Tutarı: Akreditif tutarının yanında maksimum kelimesi yazıyorsa en fazla bu tutar kadar yükleme yapılabilir. Eğer akreditif tutarının yanında +/- belirli bir tölerans yazıyor ise bu sınırlar içerisinde yükleme yapılabilir.

g) Akreditif Amiri: Akreditifi açtıran ve malın bedelini ödeyecek olan bankadır.

h) Lehdar: Lehine akreditif açılan ihracatçıdır.

ı) Son yükleme Tarihi: Malların taşıma aracına en son yüklenebileceği tarihtir. Bu tarihten sonra yapılan yüklemelerde rezerv söz konusu olur.

i) Kısmi Yükleme: Malların parti parti gönderilip gönderilemeyeceği belirtilir.

j) Aktarmalı Taşıma: Mallar taşınırken taşıma aracı değiştirilip değiştirilemeyeceği belirtilir.

k) İstenen Belgeler: Bu bölümde akreditif amirinin talep ettiği belgeler belirtilir.

l) Akreditifin Teyit Durumu: Bu bölümde lehdar bankasının akreditife teyit ekleyip eklemeyeceği belirtilir.

m) Yükleme Yeri: Yüklemenin nereden yapılacağını gösterir.

n) Boşaltma Yeri: Malların nerede boşaltılacağını gösterir.

o) İlave Şartlar: Akreditif amirinin akreditifte istediği ilave şartlar belirtilir.

ö) 500 Nolu Broşüre Tabi Olma: Akreditifin Milletlerarası Ticaret Odasının yayınladığı Vesikalı Krediler için 500 nolu Borşüre tabi olduğu belirtilir.


1.5.7 Akreditifte Rezerv Durumları

Bir akreditifin rezerve uğramasına neden olan durumların bazıları aşağıda belirtilmiştir.

Poliçelerde Rezerve Sebep Olan Durumlar

. Akreditif numarası poliçe üzerine hiç yazılmamış veya yanlış yazılmış.
. Poliçe vadeden sonra ibraz edilmiş.
. Poliçe meblağı akreditif tutarından fazla.
. Poliçe vadesi akreditiften farklı.
. Poliçeyi akreditif lehdarı düzenlememiş.
. Poliçe imzasız.
. Poliçe akreditifte belirtilen üzerine çekilmemiş.
. Poliçenin arkası banka tarafından ciro edilmemiş veya yanlış ciro edilmiştir.
. Poliçe istendiği halde faizi içermiyor.
. Akreditifteki sair şartları içermiyor.


Faturalarda Rezerve Sebep Olan Durumlar

. Akreditif lehdarınca düzenlenmemiş.
. Alıcı hanesine akreditif amiri yazılmamış.
. Malın tarifi akreditife uymuyor.
. Malların miktarı istenen sınırlar içinde değil. Malların brüt ve net miktarlarının hesaplanması hatalı.
. Fatura tutarı akreditif tutarını aşıyor.
. Birim fiyat akreditifte istenenden farklı.
. Akreditifte istendiği halde vize edilmemiş.
. Akreditifte istendiği halde imzalanmamış.
. Akreditifte yasaklandığı halde kısmi yükleme yapılmış.
. Yükleme şartları akreditifte istenene uymuyor.
. Sipariş numaraları ve marka diğer dökümanlardan farklı.
. Akreditifteki olası diğer şartları içermiyor.

Sigorta Poliçelerinde Rezerve Sebep Olan Durumlar

. Sigorta poliçesindeki döviz cinsi akreditiftekine uymuyor.
. Mal tarifi akreditife uymuyor.
. Yükleme limanı akreditife uymuyor.
. Boşaltma limanı akreditife uymuyor.
. Poliçe akreditif amiri adına düzenlenmiş ve cirosu unutulmuş.
. Akreditifte konması istenen riskler poliçede tam değil.
. Tam takım ibraz edilmemiş.
. Sigortanın kapsama alma tarihi yükleme tarihinden sonra.
. Sigorta tutarı akreditifteki CIF tutarından düşük.
. Akreditifte muafiyetsiz istenmiş olmasına rağmen poliçe muafiyetli düzenlenmiş.


Konşimentolarda Rezerve Sebep Olan Durumlar

. Malın alıcısı akreditife uymuyor.
. Malın gelişinin ihbar edileceği taraf akreditife uymuyor.
. Yükleme limanı farklı.
. Akreditifte istenmediği halde aktarma var.
. Aktarma var fakat konşimento tüm güzergahı göstermiyor.
. Mal tarifi akreditife uymuyor.
. Temiz değil.
. Akreditifte istendiği halde navlun ödenmemiş.
. İmzalı tüm orjinalleri yok.