Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

Bu umutsuz durumu bildiren telgrafa, Mustafa Kemal'in verdiği karşılık,
--örgüt-- konusunda Üçüncü Ordu Müfettişliği görevini nasıl kullandığına
oldukça iyi bir örnektir:
--Bütün milletin beka ve istiklalini kurtarmak için birleştiği şu tarihi
günlerde bir ecnebi devletin himayesine sığınarak zelil ve esir yaşamayı
tercih eden her türlü içtihadatın, memleketi tefrikaya düşürecek her nevi
cemiyatın dağıtılması pek vatani ve zaruri bir vazife olmakla Kürt Kulübü
hakkındaki tarzı hareket acizlerince de pek muvafık görülmüştür. Şu kadar ki,
İtilaf Devletlerinin hakşikenane muamelatı İzmir'in Yunanlılara işgal
ettirilmesi tesiriyle memleketin en ücra köşesinde bile husule gelen intibahı
azim her türlü ihtirasatı siyasiye ve makasıdı menfaatcuyaneden münezzeh
olmak üzere --Müdafaa-i Hukuku Milliye ve Redd-i İlhak-- Cemiyetlerini tevlid
etmiş ve bu cemiyetlere hangi zümrei siyasiyeye mensup olursa olsun, her Türk,
her Müslüman iştirak etmiş ve vicdanı millinin tezahüratı fiiliyesi bütün
cihana bu suretle ilan edilmekte bulunmuştur. Binaenaleyh Diyarbekir ve
mülhakatında teşekkül ve teessüsüne delalet buyurulmasını ehemmiyetle tavsiye
eylerim. Ve bilhassa Kürt Kulübü'nün azasıyla bugünkü telgrafnamei acizi
dairesinde müzakere ederek uzlaşmak muvafıktır, Efendim.--
(Atatürk, tarihsiz:904-905).