Beşiktaş Forum  ( 1903 - 2013 ) Taraftarın Sesi


Geri git   Beşiktaş Forum ( 1903 - 2013 ) Taraftarın Sesi > Eğitim Öğretim > Dersler - Ödevler - Tezler - Konular > Bæsın Yayın

Cevapla
 
LinkBack Seçenekler Stil
Alt 08-02-2007, 14:50   #1
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 
Tipografi

Tipografi
Tipografi terimi ilk kez, Gutenberg'in metal harflerini tanımlamakta kullanıldı. Bugün ise bütün baskı yazıları ve noktalama işaretlerinin sanatsal ve tasarıma dayalı özelliklerini ve üretim teknolojilerini konu alan bir uzmanlık alanı olarak kabul edilmektedir.
Önceden tasarlanan, kalıbı hazırlanarak dökülen ve genel olarak yazılı iletişimin bütün alanlarında kullanılan harf, sayı, sembol, çizgi ve noktalama işaretleri, tipografik karakterler olarak anılırlar.
Günümüzün tipografik karakterleri, el yazılarıyla başlayan uzun bir evrim sonucunda oluşmuşlardır. Harfin temel unsuru çizgisel vuruş ve darbelerdir, fırça, kamış ve keski gibi yazı araçları, harf biçimlerini doğrudan etkilemiştir. Sonraları Eski Yunanlı ve Romalılar, harfleri temel geometrik konstrüksiyonlar üzerinde biçimlendirmeye başlamıştır.
Tipografik karakterler, optik olarak hayali bir yatay çizgi (satır çizgisi) üzerine dizilirler. Küçük harflerin gövde yüksekliklerini belirleyen yatay çizgi ile satır çizgisi arasındaki uzaklık "x yüksekliği" olarak adlandırılır. Bu, küçük harflerin standart yüksekliğidir ve en net ölçülebildiği harf, küçük "x" harfidir. Harfleri oluşturan ana hatların alt ve üst bitim yerlerinde bulunan tırnak biçimindeki küçük uzantılar ise serif olarak adlandırılır.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:50   #2
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Tipografik karakterler et kalınlıklarına göre beş kategoriye ayrılabilir :
1. Tam beyaz (Extralight)
2. Beyaz (Light)
3. Yarım siyah (Medium)
4. Siyah (Bold)
5. Tam siyah (Extrabold)
Bir tipografik karakterin harfler, sayılar, noktalama işaretleri ve diğer sembollerden oluşan dizisine "Font" adı verilir. Aynı fontun bütün karakterleri yan yana dizildiğinde, optik olarak eşdeğer bir yoğunluk ve bütünsellik oluşturur. Bir fontun temel unsurları şöyle sıralanabilir: Büyük harfler, küçük harfler, sayılar, noktalama işaretleri, matematiksel semboller, aksanlar ve logogramlar, bunlar, iki harfin birleşerek oluşturduğu tipografik karakterlerdir.
Tipografik karakterler sadece geometrik kriterlere göre tasarlanırsa, algılamaya dayalı optik sorunlar ortaya çıkar. Her tipografik karakter optik kriterler göz önüne alınarak tasarlanır. Örneğin, yuvarlak hatlar ve sivri uçlar büyük harf yada satır çizgisinin dışına taşırılır. Yatay hatlar dikey hatlardan daha ince tutulur. Siyah yoğunlaşmayı azaltmak için, iki hattın dar bir açıyla birbirlerine eklendiği bölgeler belirli bir oranda inceltilir. Tasarım bütünlüğü sağlamak amacıyla, harflerin benzer biçimsel özelliklere sahip olan parçalarında aynı formlar kullanılır.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:50   #3
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Tipografik Karakterlerin Sınıflandırılması:
1) Geleneksel Yazılar:
El yazılarının yuvarlak ve organik yapısına sahip olan bu karakterlerin serifleri dirsek biçiminde ve eğimlidir. Yuvarlak biçimlerdeki incelme ekseni diyagonaldir, ince ve kalın hatlar arasında çok az bir kontrast söz konusudur.
Başlıca örnekler : Bembo, Garamond, Caslon, Goudy, Palatino,...
2) Geçiş Dönemi : Yazıları Bu gruba giren yazıların ince ve kalın hatları arasında geleneksel yazılara göre daha belirgin bir kontrast vardır. Serifler yataya daha yakın bir eğimdedir. Yuvarlak biçimlerdeki incelme ekseni dikeye yakındır. Harfler, Barok döneminin etkisiyle daha genişlemiştir.
Başlıca örnekler : Baskerville, Caledonia,...
3) Modern Yazılar : Modern yazılarda ince ve kalın hatlar arasındaki kontrast üst sınırdadır. İnce hatlar, çizgi haline dönüştü-rülmüştür. Yuvarlak biçimlerdeki incelme ekseni dikey konumdadır. İnce hatlarla aynı kalınlıkta ve yatay bir çizgi görünümündeki serifler, gövdeye dik bir açıyla bağlanırlar. Harflerin anatomisinde geometrik kurallar ağır basar.
Başlıca örnekler : Bodoni, Didot, Torino,...
4) Kare Serifli Yazılar : Bu gruba giren yazıların ortak özelliği, seriflerinin kare ya da dikdörtgen biçiminde olmasıdır. Şerifler, harf gövdesine dik bir açıyla bağlanır. İnce ve kalın hatlar arasındaki kontrast azaltılmıştır. Bazı karakterlerde bütün hatlar aynı et kalınlığınadır.
Başlıca örnekler : Rockwell, Clarendon, Playbill,...
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:50   #4
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

5) Serifsiz Yazılar : Serifsiz yazılarda bulun hatlar aynı kalınlıktadır. Yuvarlak hatlardaki incelme ekseni daima dikey konumdadır. Geometrik bir anlayışla tasarlanmışlardır.
Başlıca örnekler : Futura, Helvetica, Avant-Garde,...
6) Gotik Yazılar : Gotik yazı geleneğinin ilk örneği. 15.yüzyıl Almanya'sında yaygın olarak kullanılan "Textur" yazısıdır. Gotik sanatının karakteristik özeliklerini taşıyan bu dar ve uzun yazılarda, yuvarlak unsurlar yok edilmiştir. Anatomisinde kesik uçlu kalemlerin etkisi görülür.
Başlıca örnekler : Gotik, Old English,...
7) El Yazıları: El yazılarındaki serbest ve akıcı biçimsel özelikler temel alınarak tasarlanan bu tür yazıların başlıca örnekleri arasında; Brush Script, Vivaldi, Mistral, Brody,... sayılabilir. Tipografik Ölçüler Fransız yazı tasarımcısı Pierre Simon Fournier de Jeune, 1737 yılında "Punto" birimini temel alan bir ölçü sistemi geliştirerek tipografik ölçülerin standardizasyonunu başlatmıştır. Punto, günümüzde uluslararası geçerliliği olan tipografik bir ölçü birimidir, l punto 0.37583 milimetredir. Daha çok satır uzunluğu ve metin derinliği ölçmede birim olarak kullanılan "Kadrat" (Amerika'da Pica, Almanya' da Cicero) ise 12 puntoya eşittir. Tipografik ölçülerin belirlenmesinde, el dizgisinde kullanılan metal harfler(hurufat) esas alınmıştır. Harfin punto değerini belirlemede esas alınan ölçü; harf rölyefinin kendi yüksekliği değil, metal harf bloğunun yüksekliğidir. Tipografik baskı yüzeyinde eşit bir düzlem oluşturmak için bütün harfler standart bir yükseklikte üretilirler.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:50   #5
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

• Dizgi Sistemleri
1.) El Dizgi
2.) Makina Dizgisi
1.) El Dizgi :
Metal harflerin elle dizilmesine dayalı geleneksel yöntem, Gutenberg'in bulduğu dizgi sisteminin geliştirilmiş biçimidir.
Elle dizgi sisteminde; yazı kasasından seçilen harfler, kumpas adı verilen bir alet üzerine ters yönde dizilerek sıkıştırılır, her sözcüğün arasına espas adı verilen kısa metal parçalar yerleştirilir. Satır araları, anterlin adı verilen metal şeritlerle ayarlanır. Dizilen metin, gale adı verilen metal bir tabla içine konularak bağlanır ve baskı presinin çerçevesi içinde özel sıkıştırıcılarla sabitleştirilir. Baskıdan sonra kalıp yüzeyindeki mürekkep temizlenir ve bütün harfler, kasadaki bölmelere elle dağıtılır. Yapılan bütün bu işlere el dizgi denir. El dizgi yapan kişiye mürettip, el dizgi yapılan işyerine de mürettiphane denir.
Elle dizgi, yorucu ve zaman alıcı bir işlemdir. Günümüzde elle dizgi yöntemi, kartvizit, davetiye ve bazı özel çalışmalar dışında, kullanılmamaktadır. Buna karşın, tipografik tasarım geleneklerinin büyük bir bölümü elle dizgi sisteminden türemiştir.
El dizgi için, tek tek dökülmüş harfler kullanılır. Bu harfler, harf döküm fabrikalarında kurşun, antimuan ve kalay karışımından imal edilir ve bu metallerin harfteki oranı şöyledir :
1. Kurşun : % 65-70
2. Antimuan : % 20-25
3. Kalay : % 5-10 Kullanılan antimuan harfe sertlik ve dolayısıyla dayanma gücü verir. Kalay ise metale dökümde kolaylık sağlar ve ona akıcılık verir.
Harfin tepesinde "Resim" kısmı bulunur. Bu kısım mürekkep alıp baskı yapar. Resim kısmının oturduğu, daha kalın olan alt kısma harfin "Et kısmı" denir. Altta tabana yakın bölümde bulunan kertiğe ise "işaret kertiği" adı verilir, işaret kertiği harfin doğru dizilmesi için, dizgiciyi uyarır.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:50   #6
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

El dizgi ustası, dizgide kullanacağı harf ve boş malzemeleri dizmek için "Kumpas" denilen bir alet kullanır ve dizeceği satırın genişliğine göre ayarlar.
Harf kasasında bulunan harfler, belirli bir düzen içinde ve kullanım sıklığına göre kutular içindedir. Sık kullanılan harfler (A gibi) dizgiciye yakın olan ön tarafla yer alırken, (Ğ gibi) seyrek kullanılan harfler daha arkada bulunur. Dizgi ustası hangi harfin hangi gözde bulunduğunu ezberlemiştir. Gözden aldığı harfteki işaret kertiğini baş parmağıyla kontrol eder ve dizgi işlemini sürdürür.
El Dizgide Kullanılan Alet ve Malzemeler
1) Basan malzemeler : Bunlar; Harfler, işaretler, çizgiler ve süslerden meydana gelmektedir.
Harfler : Matbaa harfine hurufat adı verilir. Hurufat birkaç maddeden oluşan bir alaşımdır.
İşaretler : Bunlar gerektiğinde dilbilgisi kurallarına göre yerlerine konması gereken dilbilgisi işaretleridir. Nokta, virgül, ... gibi
Çizgiler : Cetvel işlerinde kullanılan pirinç veya kurşundan yapılan malzemelerdir. Renkleri genellikle altın sarısı ve kurşunidir.
Süsler : Genellikle sanatsal işlerde kullanılırlar.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:51   #7
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

2) Basmayan malzemeler : Bunlar; Ara boşları, kadratlar, anterlinler, garnitürler ve klişe altlıklarından oluşan malzemelerdir.
Ara boşları ( Espas ) : Kelime aralarındaki boşluklardır. Her yazı için farklı punto değeri alırlar. Örneğin harfimiz 20 punto ise kelimeler arasındaki espas 10 punto olacaktır.
Kadratlar : Harf aralarının açılmasında, paragraf boşluklarında ve satırların değişik biçimlerde düzenlenmesinde kullanılır. Eni ve yüksekliği aynı puntoda olan kare biçimli kadrata "m kadratı" adı verilir. Bunun tam yarısı ölçüsündeki kadrat ise "n kadratı"dır. Diğer kadratlar ise m kadratının askatlarıdır: 1/3 m, 1/4 m, 1/5 m, 1/6 m,... gibi.
Anterlinler : Altılık ve On ikilik olarak adlandırılan anterlinler satırların aralarına konularak satırların birbirlerine karışmamasını, dağılmamasını ve satırların rahatlıkla okunabilmesini sağlayan metal alaşımlardır. Altılık, 6 punto kalınlığındaki satır veya paragraflar arasında kullanılır. On ikilik ise 12 punto(1 kadrat) değerindedir ve bölüm başlığı açmada kullanılır.
Garnitürler : Bunlar 2 -12 kadrat genişliğinde ve değişik boylarda demir veya alüminyumdan yapılmıştır. Sayfa ve bölüm başlarını açmada ve çizgiler arası boşlukları doldurmada kullanılırlar.
Klişe altlıkları : Tahta, demir veya alüminyumdan yapılan klişeler basılmadan önce harf yüksekliğini ayarlamak için klişenin altına konulan yardımcı malzemelerdir.
3) Aletler : Bunlar; harf kasaları, kumpas, gale, çift, tipo metre ve prova tezgahından oluşan aletlerdir.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:51   #8
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Harf kasaları : Genellikle 50 x 70 cm ebadında 3 cm derinliğinde olurlar. Üst kısmında büyük harfler, rakamlar ve yabancı ülkelerin harfleriyle noktalama işaretleri bulunur. Alt kısımda ise küçük harfler kadratlar ve espaslar bulunur.
Kumpaslar : Üç tarafı kapalı bir tarafı açık olan ve elle yazı dizmeye yarayan aletlerdir. Üzerinde bulunan sürgülü kısım sayesinde istenilen ölçüde dizgi yapılabilir.
Gale : Kumpasta dizildikten sonra üstüne indirilen harfleri sayfa haline getirmek için kullanılan üç tarafı kapalı bir tarafı açık, demirden veya sacdan yapılan değişik ebatlarda bulunan tepsiye benzer araçtır.
Çift : Kasa gözlerinden harf çıkarmada ve düzeltme yapmada kullanılan cımbız şeklinde aletlerdir.
Tipo metre : Matbaacılıkta kullanılan ölçü cetvelleridir. Bu cetvelde cm'nin, punto ve kadrat olarak karşılığını bulmak mümkündür.
Prova tezgahı : El dizgide oluşturulan kalıpların, hatalarının düzeltilebilmesi için provaya alınmasını sağlayan tezgahtır.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:51   #9
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

2. Makina Dizgisi :
Linotipi Ottmar Mergenthaler'in 1886 yılında linotipi makinesini bulmasıyla tipografide otomasyon dönemi başlamıştır. Adını "yazı satırı"nın İngilizce karşılığından (line of type) alan linotipi; metnin, uzunluğu önceden saptanan satır blokları halinde dökülmesine dayalı bir dizgi sistemidir.
Linotipi makinesinde, üzerinde tipografik karakterlerin bulunduğu bir klavye bulunur. Dizgi operatörü klavyeye bastıkça; dikey kanalların içinde bulunan pirinç harf kalıpları (matris), yukarıdan düşerek bir düzlem üzerinde yan yana dizilir. Bu sırada makinenin kazanında eriyen kurşun metali, dizilen satırın üzerine dökülür. Böylelikle her satır, kurşundan dökülmüş parçalar halinde ortaya çıkar. Harf kalıpları, her döküm işleminden sonra yeniden kullanılmak üzere bulundukları kanala geri gönderilir. Monotipi Klavye ve döküm biriminden oluşan tam otomatik bir dizgi sistemi olan monotipi 1887'de Tolbert Lanston tarafından geliştirilmiştir. Klavye tuşuna basıldığında, kağıt bir şerit üzerinde delikler açılır. Bu şekilde kodlanan şerit, döküm birimine komuta eder. Erimiş kurşun, kasada bulunan harf kalıplarına dökülür. Monotipi sisteminde, linotipinden farklı olarak, harfler tek tek değiştirilerek istenilen düzeltmeler yapılabilir.
TTS (Tele Type Setter) Bir el dizgi ustası saatte ortalama 1200-1500 harf dizer. Makine operatörü ise saatte 6000 dizgi yapabilir. Bu süratin arttırılması için TTS (Tele Type Setter) makineleri geliştirilmiştir. Bu makinelerde, monotype dizgi makinelerine benzeyen biçimde yine perforajlı bobin kağıda delik açılarak dizgi yapılır. Sonra bu kağıt esas dizgi makinesine bağlanır. Makinede dizgi operatörünün yerine geçmiş olan delikli bant, makineyi kumanda eder. Matrislerin dizilip, satır dökümünün yapılmasını sağlar. TTS dizgi makinesi saatte 15-18 bin harf dizilebilir.
  Alıntı ile Cevapla
Alt 08-02-2007, 14:51   #10
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Makine Dizgi Sistemleri
1) Mekanik Dizgi Sistemleri (Sıcak dizgi)Mekanik dizgi makinelerine sıcak dizgi makineleri denilmesinin sebebi, çalışırken kazanında yüksek sıcaklıkta harf alaşımının bulunmasıdır.
Bu makineler kendi aralarında 3 gruba ayrılırlar :
a) Satır halinde yazı döken makineler : Bu makineler Tipo baskı için her çeşit dizgi işlemini yapabilirler ve 4-28 kadrat arasında 5-11 punto yazıyı 6-12 punto kalınlıkta satırlara dizerler. Operatör klavyede hangi harfin tuşuna basarsa harf matrislerinin bulunduğu mağazada, o harfin matrisi kendi kanalından kayarak kumpasa gelir ve dizilen kelimelerin harf kalıpları arka arkaya kumpasa düzenli olarak dizilip satırı oluştururlar.
Döküme hazır olan satır potanın önüne gönderilerek harf kalıplarının içine erimiş harf alaşımının basınçla otomatik olarak dolması tek kolla sağlanır. Bir satırın dizilip çıkartılması 10-15 sn içinde gerçekleşir. Mekanik dizgi makinelerinde dizilen satırlar görüntü baskı sistemlerinden dolayı terstirler.
Bu makinenin T.T.S (Tele Type Setter) modelleri delikli bant üreten klavye sistemiyle uzak mesafelere teleks aracılığıyla bant aktarımı ve otomatik döküm olanağı sağlamaktadır. Satır halinde yazı döken makinelere göre beş kat daha hızlı çalışırlar. Teleks aracılığı ile uzak mesafelere irtibat kurması ve böylece aynı anda otomatik döküm yapabilmesi de diğer avantajları arasındadır.Non mikser makineler : Bu makineler tek toplama ve dağıtma sistemi olup düz metin dizgileri için elverişlidir.Mikser makineler : Bu makineler non mikser makinelerin tüm yeteneklerine sahip olmakla birlikte bir satırda birkaç yazıyı dizip dağıtabilmektir.Özel metin ve reklam makineleri: Bunlar gazete ve dergilerde başlık ve reklam dizgisinde kullanılan 18-48 punto arası yazıları dökebilen, çift klavyeli ve çift matris kalıplı makinelerdir.
  Alıntı ile Cevapla
Cevapla

Bu konuyu arkadaşlarınızla paylaşın


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-KodlarıKapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık




Türkiye`de Saat: 19:38 .

Powered by vBulletin® Copyright ©2000 - 2008, Jelsoft Enterprises Ltd.
SEO by vBSEO 3.3.2

Sitemiz CSS Standartlarına uygundur. Sitemiz XHTML Standartlarına uygundur

Oracle DBA | Kadife | Oracle Danışmanlık



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580