Atatürk'ün Üstün Kişiliği

ATATÜRK’ÜN ÜSTÜN KİŞİLİĞİ


1. Atatürk’ün Dehası

Sosyal şartlar, büyük adamların ortaya çıkmalarında lüzumlu, zaruri şartlar olduğu halde yeterli şartlar değildir. Mevcut insanlar arasında bazılarının ferdi uzviyete ait özellikleri dolayı siyle diğerlerinden üstün oldukları görülür. Sorunu çözümlemek için önce büyük adamların ortaya çıkmasının sosyal şartlarını incelemek gerekir.
19 Mayıs 1919’ da Mustafa Kemal Paşanın Samsun’a çıkışında karşılaştığı şartlar, Türk Milletinin ıstırabı, sosyal şartların gerçek büyük adamını ortaya çıkarmıştır.
Atatürk milleti hakkında verilen esaret ve ölüm kararına karşı gelen, isyan eden, başkaldıran ve milleti birlik ve beraberlik içinde hedefe yönelten bir millet temsilcisidir.
Yahya Kemal Beyatlı’nın ifadesi ile “ Mustafa Kemal İzmir’e efsunlar çıktığı günden evvel bir ferddi. O günden beri artık bir ferd değil, bir timsaldir.”
Nurullah Ataç’a göre de, “ Atatürk, dehasını Türk’ün özünden almıştı; o bir fert, bir şahıs değil, bir millet hayatının, kudretinin insan şeklinde tecelli etmesiydi.”
Asıl önemle üzerine durduğumuz nokta, büyük işler başaran, sonuçlandıran büyük adamın şahsi kabiliyeti, üstün kişiliğidir. Atatürk dahi midir? Dehasının nitelikleri nedir?
Deha, dikkat, muhakeme, hafıza, muhayyile ve irade gibi psikolojik melekelerin terkibi bir üstünlüğüdür.”Atatürk’te dikkat, heyecan, muhakeme, istidal, idrak melekeleri harikulade bir kıymette ve hususiyettedir.”
Ondaki azim ve irade de olağanüstü idi. Yenemeyeceği hiçbir güçlük, deviremeyeceği hiçbir engel yoktu. Her engeli sabır, tedbir ve zor ile yenerdi. Deha bu yönü ile uzun bir sabır kudretidir.
“ Harp stratejisi üzerinde önemli eserler yazmış olan Clausewitz, dünyada fertler ve milletler için, üstün başarının en kudretli kaynağını sarsılmayan iradede görmektedir. Yenilmez iradesiyle bütün hayatı boyunca çok nazik durumlarda güçlükleri hatta çaresizlikleri yenerek milletini selamete ulaştıran Atatürk, bu yargının gerçekliğini ispat eden nadir komutan ve liderlerin başında gelmektedir”
Atatürk yorulmak bilmeyen iradesi, tükenmeyen enerjisi ile Türk Milletini medeni ve insani hedeflere ulaştırmanın savaşını şerefle başarmıştır. Bu irade, dehanın bir vasfıdır. Herriot’un dediği gibi, “yalnız fertleri değil, milletleri de önünde hürmetle eğdiren, güneş gibi parlak bir dehanın ışıkları altında mafküre için çalışan yapan ve uğraşan bir irade”
Alman Generali Liman V. Sanders, Mustafa Kemal’i şöyle anlatmaktadır. “Sevimli, sempatik, mütevazı duruşlu, fakat kararlarında aşırı derecede ısrarlı, dileklerinde sarsılmaz surette sebatlı, görüşlerini açıklamada tereddüde yer bırakmayacak derecede açık”
Sabır kadar önemli dehanın vasıflarından biri de, hiç şüphesiz, önceden seziş(intuition) ve ona dayanan uzağı görüştür. Bize ilerisini görmek için yeni imkanlar veren bütün insanlar, Ostwald’e göre büyük adamlardırlar.
Dahi Atatürk, uzak görüşü ile Türk milletinin yaşama kabiliyetini şezmiş ve onun sesini dünyaya duyurmuştur. Yahya Kemal Beyatlı da aynı düşünceyi şöyle ifade etmektedir: “Mustafa Kemal Paşanın asıl dehası Samsun’a çıktığı günden itibaren Türk milletinin istiklal iddiasında olduğunu sezişindendir”
Atatürk muazzam bir iradi hürriyete ve kuvvete sahipti. Bu aynı zamanda derin vicdan ve maneviyatın ve yüksek sezişin de ifadesidir.
E. Herriot, “ Onda, hayranı olduğum iki harikulade vasıf vardı ki, biri alev gibi parlayan vatan sevgisi, diğeri eserine mutlak bir mantık ve vahdet manzarası veren nefse hakimiyettir” diyerek Atatürk’ün üstün kişiliğini bir diğer yönden ortaya koymuştur.
Kant’a göre dahi, kaidelerin üstüne çıkarak orijinal ve misal olacak eser yaratandır. Atatürk, Kant’ın tarif ettiği büyük insandır, dahidir.
Büyük adamların bariz özelliği, düşünce özerkliği, olayları müşade etmek ve bu müşadelelerden doğru dürüst sonuçlar elde etmek yani gerçekçiliktir. Atatürk gerçekçi idi. “ Biz ilhamlarımızı gökten ve gaipten değil; doğrudan doğruya hayattan almış bulunuyoruz. Bizim yolumuzu çizen; içinde yaşadığımız yurt, bağrından çıktığımız Türk Milleti ve bir de, milletler tarihinin bin bir facia ve ıstırap kaydeden yapraklarından çıkardığımız sonuçlardır.” “ Bizim akıl, mantık, zeka ile hareket etmek şiarımızdır"