Çok Partili Dönem

Serbest Cumhuriyet Partisi’nin dışında 1930’larda bir ikinci yeni parti kurulmuş, üçüncü bir parti kurulmak istenmişse de hükümet komünizm[1] yanlısı olduğu gerekçesiyle bunun kuruluşunu yasaklamıştır. Adana’da Abdülkadir Kemali (Öğütçü) Bey tarafından 29 Eylül 1930’da kurulan Ahali Cumhuriyet Fırkası bölgesel olmaktan ileri gidememiş, 4 aylık bir yaşamdan sonra Bakanlar Kurulu kararı ile kapatılmıştır. Başlangıçta kurulması Bakanlar Kurulunca engellenen öbür parti Türk Cumhuriyet Amele ve Çiftçi Partisi, Mimar Mühendis Kâzım Bey tarafından Edirne’de kurulmak istenmiştir. Partinin yayımlanan tüzüğünde işçi ve çiftçi sınıfı yararına sosyalist bir düzen ön görülmüştür. Bakanlar Kurulu bu partinin açılmasını, komünizm yanlısı olması gerekçesiyle sakıncalı görmüştür.
Bu denemelerden sonra Türkiye’de 1945’e kadar başka partilerin kurulmasına olanak verilmemiş, Mustafa Kemal ve yakın devrimci arkadaşlarının tek partili düzeni egemen olmuştur.

[AyTeK54]

Teşekkürler...