Dış Ticarette İşletmelerin Gümrük ve Gümrükleme Sorunları

Cumhuriyet döneminde ve yakın tarihte Teşkilatımız açısından gerçekleştirilen en önemli çalışmalardan birisi de, Avrupa Topluluğu ile Türkiye arasında sağlanan “Gümrük Birliği” konusunda olmuştur. Türkiye ile o zamanki İsmiyle-Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında 1.12.1964 tarihinde yürürlüğe giren Ankara Anlaşması ile başlayan 23.11.1970 tarihinde imzalanan ve 01.01.1973 tarihinde yürürlüğe giren Katma Protokol’le devam eden bir sürecin sonucu olarak, Türkiye-Avrupa Topluluğu 36’ncı Ortaklık Konseyi’nin 06.03.1995 günlü kararı ile 01.01.1996 tarihinde başlamak üzere taraflar arasında bir “Gümrük Birliği” tesisi öngörülmüştür. İki veya daha fazla ülkenin bir araya gelerek kendi toprakları arasında malların serbest dolaşımını sağlamaları, gümrük vergilerini karşılıklı kaldırmaları ve üçüncü ülkelere karşı aynı Gümrük Vergilerini uygulamaları anlamına gelen Gümrük Birliği nedeniyle Türk Gümrük Mevzuatının Avrupa Birliği mevzuatına yakınlaştırılması gerekiyordu. Başlatılan ve sonuçlandırılan çalışmalar sonucu bu uyum sağlanarak mevzuatımıza yansıtılmış ve öngörülen 01.01.1996 tarihinde Gümrük Birliği uygulamaları Türk gümrüklerinde başlatılmıştır
GÜMRÜKLER SINIFLARINA GÖRE ÜÇE AYRILIRLAR;
1.Sınıf Gümrükler: Giriş, çıkış aktarma transit, kabotaj ve diğer her türlü gümrük işlerini yapmaya yetkili olan gümrüklerdir.
2.Sınıf Gümrükler: Laboratuar tahlili ihtiyacı göstermeyen, eşyanın giriş istemi ile çıkış, transit, aktarma ve diğer her türlü gümrük işlemlerini yapmaya yetkili olan gümrüklerdir.
3.Sınıf Gümrükler: Yalnız yolcu ve yolcu beraberinde gelen eşya ile gümrükler genel müdürlüğünce tespit edilen eşyanın giriş, çıkış, transit, aktarma ve diğer her türlü gümrük işlemlerini yapmaya yetkili olan gümrüklerdir.
İşletmeler malların mahiyetine göre işlemlerini bu gümrüklerde yaparlar.
DÜNYA TİCARETİNDEKİ GELİŞMELER VE GÜMRÜK İDARESİNİN MODARNİZASYONU
2003’lü yıllar bilişim teknolojisindeki akıl almaz gelişmeler, iletişimin önüne geçilemez, yaygınlığı ile insan ve eşya taşımacılığında erişilen düzey, dünyayı küçük bir platform haline getirmiştir. Kısaca küreselleşme adlandırılan bu yapısal gelişimin kısa süre içinde hukuksal düzenlemeleri de beraberinde getirdiğini ve bir süre sonra bölgesel entegrasyonların ulusal birliklerin yerini alacağını görmemezlikten gelemeyiz.
Dünya ticaretindeki gelişmeler, Klasik Ticaret Yöntemlerine göre örgütlenmiş olan dış ticaret ve gümrük idarelerinin de sözü edilen gelişim sürecine uygun olarak yeniden yapılanmaları kaçınılmaz zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır.