Devrim tarihi ve Toplu Bilim Atatürk

E) Merkez-Çevre Kuramına Dayalı Karşı-Emperyalist Devrim Modeli ve Türk
Devrimi
Merkez-çevre kuramı açısından Türk Devrimi'ni değerlendirirken, birkaç
noktayı anımsamak gerekmektedir:
Birinci olarak dikkate alınması gereken nokta, merkez-çevre kuramının
günümüzde eski Batı sömürgelerindeki ayaklanmalar ve devrimlere kuramsal
temel yapılmış olmasıdır. Bir başka deyişle, niteliği sosyalist olsun ya da
olmasın, hemen hemen, eski sömürgelerdeki her bağımsızlık eylemi
--merkez-çevre-- kuramının çerçevesine oturtulmaktadır. Çünkü, merkez-çevre
kuramının temelini, yeni emperyalizm modeli oluşturmaktadır.
İkinci olarak dikkate alınması gereken nokta, --merkez-çevre-- kuramına
dayalı devrimin --sosyalist-- olma niteliğinin, ancak --dünya kapitalist
sisteminin dışında kalmak-- anlamında bir --sosyalizm-- olduğudur. Aslında bu
devrimlerin çoğunun, kapitalist üretim aşamasının olgunlaşması sonunda ortaya
çıkan --sosyalizm-- ile uzak, yakın bir ilişkisi yoktur. Kanımca bu tür
--sosyalizm--ler için en iyi ve doğru terimi Türkçede Doğan Avcıoğlu
kullanmıştır: --Kapitalist olmayan kalkınma yolu.-- (Avcıoğlu, 1971:35).